Λέρος, η αυθεντική

Διαυγή νερά, ζωηρές γεύσεις, όμορφοι άνθρωποι, αληθινές διακοπές, σε ρυθμό δωδεκανησιακό

Η Λέρος είναι μια μεγάλη καλοκαιρινή καρδιά που πάλλεται στον ρυθμό του συρτού δωδεκανησιακού χορού. Σε ένα από τα ταξίδια μας ο ζωγράφος Απόστολος Χαντζαράς μού έλεγε ότι σκορπίζεις πάνω στο τραπέζι δυο-τρία καπαρόφυλλα και το διανθίζεις με τη γεύση και το άρωμα του καλοκαιριού. Και τώρα το καινούργιο σκαρί του Γιάννη έλυσε τα σχοινιά του από την προκυμαία μπροστά στο Παντέλι και έβαλε πλώρη για το νησάκι της κάππαρης και των γλάρων, την Αγία Κυριακή. «Πότε θ' ανοίξουμε πανιά να κάτσω στο τεμόνι...», καθώς τραγουδούσε η Αιμιλία Χατζηδάκη ή «(...) και πώς ανθοβολά το νερό στο τιμόνι» όπως ονειρεύεται ο Γιώργος Σεφέρης.

Γεύση γλυκιά και πικρή

Η κάππαρη ευωδιάζει σε όλο το νησί της Αγίας Κυριακής, μια επικράτεια των γλάρων που την υπερασπίζονται ανεμίζοντας λευκό μαντίλι τις φτερούγες τους. Λευκό το εκκλησάκι, λευκοί οι γλάροι, λευκά τα άνθη του άλσους της κάππαρης. Και απέναντι το Παντέλι. Από εδώ το βλέπεις κόντρα στον ήλιο να αχνοσχεδιάζεται σαν το κοίλο αρχαίου θεάτρου. Το «κομπολόι» των μύλων κορυφώνεται στο μεγαλόπρεπο μεσαιωνικό κάστρο που μοιάζει να προστατεύει πολύτιμα πράγματα, όπως τα βότσαλα της ακρογιαλιάς, τα καΐκια στο μικρό λιμάνι, σαν εκείνο το κατακόκκινο με την πράσινη κουπαστή του Σάββα, τον αστακό με κριθαράκι της Βαγγελιώς, τον παστό κολιό του Αποστόλη, τα κλουβιά με τις καρδερίνες του Αντώνη, το λικέρ με αρμπαρόριζα της «Γλυκιάς Λέρου».

Αν έπρεπε να ταυτίσεις με μία και μόνη αίσθηση το νησί, τότε θα διάλεγες τη γεύση. Γεύση δυο λογιών, γλυκιά και πικρή, λόγω της τόσο στενής γειτνίασης της ομορφιάς και της Ιστορίας. Ή αλλιώς, θα μπορούσες να προσομοιάσεις τη Λέρο με τις φούσκες του Σώτου στου Δρυμώνα τ' ακρογιάλι, αυτές τις σκληρές «πέτρες» που όταν τις ανοίξεις αποκαλύπτεται μια μαλακή, πανόστιμη και πανέμορφη, χρυσή και κοραλλένια σάρκα. Στη Λέρο, θέατρο αδυσώπητο πολεμικών συγκρούσεων, η απολιθωμένη Ιστορία, το ιταλικής έμπνευσης Λακκί, το «Τούνελ» της Μερικιάς, τα συντρίμμια της φονικής μάχης του μεγάλου πολέμου διάσπαρτα στον βυθό της θάλασσας γύρω από το νησί, οι αγιογραφίες των πολιτικών κρατουμένων του μικρού πολέμου στο Παρθένι, έχουν την υφή της πέτρας, αλλά η έντονα χρωματισμένη ψυχή της είναι γοητευτικά νησιωτική...

Τα νόστιμα της θάλασσας

Πάνω από το Κάστρο η ματιά αγκαλιάζει ολόκληρο το σύμπαν της Λέρου. Βλέπεις από αυτή τη σπουδαία μεσαιωνική μνήμη ολόκληρο το μέτωπο του νησιού από Βορρά ως Νότο που κοιτάζει προς το πέλαγος των «Νοτίων Σποράδων» και την Κάλυμνο, την Κω στο βάθος, τις ακτές της Μικράς Ασίας, τους Λειψούς, την Πάτμο. Τα μάτια, αλλά τα βήματα πατούν στη γη και κατεβαίνουν τα αναρίθμητα σκαλοπάτια και χάνονται μέσα στον Πλάτανο με τα μοναχικά νεοκλασικά αρχοντικά και όλο και πλησιάζουν τη θάλασσα που χαϊδεύει την προκυμαία της Αγίας Μαρίνας και τραβούν κατά το Κριθώνι και τα Αλίντα, για να μπουν βαθιά στο σώμα του νησιού, μέχρι το Παρθένι στη μια άκρη του και μέχρι το Λακκί και τον Ξηρόκαμπο στην άλλη.

Δες αυτόν τον ανεμόμυλο που μοιάζει να ταξιδεύει μέσα στη θάλασσα ή καλύτερα μοιάζει να είναι αραγμένος δίπλα στα πλεούμενα που είναι δεμένα στην προκυμαία. Στην αντένα του κάθεται ένας γλάρος και όταν έρχεται άλλος ένας να καθήσει δίπλα του τα ξάρτια γυρίζουν και πρέπει να φύγει κάποιος για να ηρεμήσουν ξανά. Ολα αυτά τα σκάφη που είναι αραγμένα εδώ και στο Παντέλι φέρνουν ψάρια που τα εκθέτουν το πρωί σε ένα σημείο της προκυμαίας. Η ταραχή της πώλησης είναι από τις πιο χαρακτηριστικές της ζωής στο νησί. Είναι κομμάτι της ψυχής του που μετουσιώνεται σε αισθήσεις, εικόνες, ήχους, μυρωδιές, γεύσεις που σε συνοδεύουν στις διαδρομές σου στη Λέρο.

Ενας από τους δρόμους του νησιού πάει μέχρι τον Δρυμώνα, στην άλλη πλευρά του, και φτάνει έξω από το λευκό εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη. Νωρίτερα περνάει μπροστά από το στέκι του Σώτου που μοιράζει μπουκιές θάλασσας. Απέναντι στην ξύλινη προβλήτα, όπου έχει δεμένη τη βάρκα που τα ψαρεύει, διατηρεί ζωντανά, μέσα στο νερό, ακριβοθώρητα όστρακα, πίνες, φούσκες, στρείδια, πετρόμυδα. Η πίνα έρχεται στο τραπέζι μέσα στο κέλυφός της, με λάδι και λεμόνι, και τις γαρίδες που ζουν μέσα της ακόμη να σπαρταρούν ζωντανές. Αυτή η μικρή γαρίδα είναι ένα παράξενο στιγμιότυπο της φύσης, αφού αν πεθάνει, πεθαίνει και η πίνα που τη φιλοξενεί.

Η τρίτη διακλάδωση μετά τον Δρυμώνα πάει για τον Αγιο Ισίδωρο. Εκεί κατεβαίνεις τα σκαλοπάτια και πιάνεις το μονοπάτι που συνεχίζει μέσα στη θάλασσα, ως το γραφικό εκκλησάκι. Είναι μια πολύ ωραία εικόνα αυτή, από τις χαρακτηριστικές της Λέρου, όπως και η άλλη, από τους βράχους της Παναγίας της Καβουράδαινας. Η εικόνα της Παναγίας είναι αποτυπωμένη πάνω στο ζωγραφισμένο καβούκι ενός κάβουρα και η μεταφυσική ενέργεια αυτού του μικροσκοπικού ναού, μισός κτίσμα και μισός βράχος, ενισχύεται από τον αχό των κυμάτων της θάλασσας που εδώ στο πέρασμα μεταξύ Λέρου και Καλύμνου είναι πολύ ζωηρή, τόσο που ζωντανεύει όλα όσα ακουμπά, τον ορίζοντα, τις στεριές, τις ψυχές... 
 *Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 27 Ιουλίου 2014

Η "Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη" από την Ελένη Βιτάλη

Ανέκδοτη ηχογράφηση απο το αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (1982)

..πού πας παλικάρι ωραίο σαν μύθος κι ολόισια στο θάνατο κολυμπάς.
 Στίχοι: Διονύσης Σαββόπουλος
Μουσική: Διονύσης Σαββόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Διονύσης Σαββόπουλος
 Το τραγούδι ήταν γραμμένο στην αρχή για τον Τσε, αλλά μετά το ξαναδούλεψα για να μπορέσω να αντιμετωπίσω τη λογοκρισία και νομίζω ότι δεν θα δυσαρεστηθεί ο στρατηγός Καραϊσκάκης που τον δάνεισα στον Τσε, ούτε και το ανάποδο, ο ένας περιέχει τον άλλο κατά κάποιο τρόπο....."
Όπως αναφέρει ο Διονύσης Σαββόπουλος

. ΩΔΗ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ - ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΗ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ.
Τραγουδούν οι μαθητές της Β1 (2009-10) του 1ου Δημοτικού Σχολείου Βέροιας. Βιολί παίζει το Μαράκι, μαθήτρια της Δ1. Η ηχογράφηση των παιδιών έγινε στην τάξη από το δάσκαλό τους.

Η ιερή ομορφιά του Μάρτσαλου…

Για να φτάσεις στους πιο κρυμμένους παραδείσους της κρητικής γης θα πρέπει να κοπιάσεις. Συγκεκριμένα, για να φτάσεις ως το Μάρτσαλο θα πρέπει να σκαρφαλώσεις στα Αστερούσια, να διασχίσεις κακοτράχαλους χωμάτινους δρόμους, να φας σκόνη, να περπατήσεις μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού σε μονοπάτια που χάραξαν οι κατσίκες. Τι λες, θα αντέξεις; 

 

Το σκηνικό στο φαράγγι του Μαρτσάλου είναι κάτι ανάμεσα σε άγρια κρητική φύση και τοπίο Μέσης Ανατολής (άνετα εδώ θα μπορούσαν να γυριστούν σκηνές για βιβλικές ταινίες). Λευκά απότομα τοιχώματα των βράχων, με κοιλώματα και σπηλιές που κάποτε φιλοξένησαν ασκητές, συστάδες ενδημικών φοινίκων του Θεόφραστου που αναρωτιέσαι πώς κατάφεραν και τρύπωσαν εδώ, ελιές εκατοντάδων ετών να φτιάχνουν με τον κορμό τους σπάνια φυσικά γλυπτά και να προσθέτουν κάτι στην ιερή μαγεία του μέρους, ανθισμένες πικροδάφνες και φυσικά το άγρυπνο βλέμμα των κατσικιών που παραμονεύουν σε κάθε χαράκι, σε κάθε σκιά και εποπτεύουν το πέρασμα σου. 

 Αφήνεις το αυτοκίνητο και ακολουθείς το μονοπάτι, κατεβαίνοντας πρώτα τα σκαλιά που σε οδηγούν στην Παναγιά τη Μαρτσαλιανή. Μια εκκλησούλα μέσα σε μια σπηλιά «ύποπτα» κωνική και συμμετρική. Τόσο ύποπτα που σου θυμίζει μινωικό τάφο – πράγμα καθόλου απίθανο, αφού το Μάρτσαλο υπήρξε λιμάνι των Μινωιτών, σύμφωνα με τις ανασκαφές που έχουν φέρει στο φως ευρήματα λιμενικού οικισμού από το 1800 – 1600 π.Χ.. Γύρω από τη Μαρτσαλιανή τα ερημητήρια, οι μικρές σκήτες των ερημιτών που ζούσαν άλλοτε εδώ φωλιάζουν μέσα στους βράχους και απολαμβάνουν τη θέα από ψηλά στο καταπράσινο φαράγγι. 

Η κατάβαση συνεχίζεται σε ένα κατηφορικό, απότομο μονοπάτι μέχρι να βρεθείς στην κοίτη του φαραγγιού.  Εκεί πια ελίσσεσαι ανάμεσα σε αρχαίες ελιές, κατσίκες, χαρουπιές και πικροδάφνες κάνοντας την απαραίτητη στάση στο μικρό φοινικόδασος. Δύο χιλιόμετρα μετά φτάνεις στην παραλία που κρύβεται πίσω από τα πελώρια αλμυρίκια. Ένας κολπίσκος ήρεμος, χωμένος βαθιά ανάμεσα στους βράχους, με γαλαζοπράσινα νερά, μαγικό βυθό, προστατευμένος από τους αέρηδες, ερημικός.

Ένα «καλό λιμάνι», όπως λέγεται ότι σημαίνει η λέξη Μάρτσαλο στη λατινική του ρίζα. Και κάπως έτσι, δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις ότι  μερικές φορές η «Ιθάκη» αξίζει όσο και ο πηγαιμός… (όσο για τον γυρισμό και την ανάβαση, μη σε τρομάζει, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο φοβάσαι)

Πηγή: cretazine.com

πηγή mesara.gr

People Were Created To Be Loved...

"People were created to be loved, things were created to be used. The reason why the world is in chaos is because things are being loved, and people are being used."
 By J. Johnson, picture courtesy of sayingimages November 9, 2011


Μεσα σε λίγες γραμμές  μιά μεγάλη αλήθεια γιά τον κόσμο μας.

«Είθε η Χάρη του Θεού να αιχμαλωτίζει τον νου μας εις αγάπην Θεού και το Πανάγιο Πνεύμα να μας χαρίζει και να μας διδάσκει την αληθινή αγάπη.» (Αγαθαγγέλου, Επισκόπου Φαναρίου)

«Δε λέω ψόματα είμαι γεννημένη του ’19…»

Από τις ηρωικές μορφές της ζωής η Αικατερίνη Γρυντάκη με το συγχωριανό της στην Καλή Συκιά Πέτρο Βαρδάκη

Η Αικατερίνη Γρυντάκη σε πέντε χρόνια πιάνει τον αιώνα ζωής στην Καλή Συκιά στα νότια του Ρεθύμνου. Ήλθε νύφη στο χωριό από το ηρωικό Ροδάκινο το 1945, μόλις που είχε τελειώσει η κατοχή, και έμελε να ζήσει τα όσα δύσκολα ακολούθησαν.

Στο κτηνοτροφικό χωριό του «Τσιλίβδικα» μοιρολογούνταν ακόμη την πυρπόληση των δώδεκα γυναικών και του ενός ηλικιωμένου, λίγους μήνες πριν, και η καινούργια νύφη στο χωριό έκλαιγε τις τέσσερις γυναίκες του χωριού της που με τις άλλες οκτώ της Καλής Συκιάς έκαψαν ζωντανές οι ναζί και οι Σουμπερίτες σε μια πρωτοφανή θηριωδία, μοναδική έως τότε, στα χρονικά των πολέμων.
«Δε λέω ψόματα, είμαι γραμμένη στη-ν- ταυτότητα του ’17 μα εγώ είμαι γεννημένη του ’19 στο Ροδάκινο. Δε γατέχω γιάντα μας γράφανε ετσιδά, οπωσδήποτε υπήρχανε  χαρτιά και γραμματικοί, μα δε γατέχω πώς τα κάνανε! Παντρεύτηκα τον άντρα μου το ’45 και ήρθα σε τούτο το χωριό και κάτσαμε. Εγώ ‘μαι από την οικογένεια Παπαδογιάννη και ο Μανέλης ήτανε ξάδερφός μου…», λέει η ίδια και κάθεται σε μια γωνιά της πλατείας, ήρεμη και σιωπηλή, αναμένοντας τον ψαρά για να ψωνίσει.
Όταν, πλέον, έφτασε, τον αντιλήφθηκε άμεσα, του φώναξε «ψαρά, ψαρά», την άκουσε και σταμάτησε. Ψώνισε το ψάρι της ημέρας και κατηφόρισε για το σπίτι της… «Εδά μπήκα 96 χρονών», λέει.Πηγή.

Η αρχαία τραγωδία - μυσταγωγός των ανθρώπινων ορίων

«Η Αντιγόνη εμπρός στο νεκρό Πολυνείκη», έργο του Νικηφόρου Λύτρα, Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας, Αθήνα (1865)

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί συντομευμένη εκδοχή από την ομιλία που έδωσε ο Simon Critchley* στις 7 Ιουνίου, στο πλαίσιο του 3ου TEDxKalamata, στο θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης, το πρώτο TEDx που φιλοξενείται σε αρχαιολογικό χώρο:

"Το θέμα μας είναι τα όρια. Και συγκεντρωθήκαμε εδώ, σ’ αυτό το όριο της Ευρώπης, κοντά στη θάλασσα: την απέραντη, την απεριόριστη.
   Υπάρχουν τα όρια της γνώσης - όταν αντιμετωπίζουμε την απεραντοσύνη του κόσμου και το περιορισμένο μέγεθος του ανθρώπινου νου.
   Υπάρχουν τα όρια της ζωής - όλοι θα πεθάνουμε, και ποιος θέλει να πεθάνει; Εγώ, όχι. Λεπτό το λεπτό, μέρα με τη μέρα, αντιμετωπίζουμε τρομακτικά οικολογικά όρια, τα όρια της ανθρώπινης ζωής πάνω στη Γη. Αντιμετωπίζουμε όρια στην κατανόηση, στην έννοια της ανθρώπινης κατανόησης, της συμπόνιας, της ανοχής.
  Φαίνεται ότι στην Ευρώπη έχουμε φτάσει στα όρια της ανοχής, γιατί πλέον δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει Ευρώπη. Το 2014 μοιάζει όλο και περισσότερο με το 1914, όταν η Ευρώπη βυθίστηκε σε έναν μακρόχρονο, αιματηρό και άσκοπο πόλεμο, έναν πόλεμο για τα όρια: για τα εθνικά σύνορα, τα χαρακώματα, τις ιδιοκτησίες. Αντιμετωπίζουμε μια νέα παγκόσμια αταξία.
   Αυτός είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε την Ελλάδα και που είμαι τόσο χαρούμενος που βρίσκομαι τούτο το απόγευμα στην Ελλάδα. Δεν είναι η Ελλάδα που έχει ανάγκη την Ευρώπη. Είναι η Ευρώπη που έχει ανάγκη τους Ελληνες. Όχι την αρχαία δόξα της Ελλάδας. Όχι τη χολιγουντιανή εκδοχή της αρχαίας Ελλάδας: λευκοί άνδρες με χλαμύδες. Όχι αυτό. Καθόλου. Αυτό είναι ιδεολογία, είναι ιδεολογική σαχλαμάρα. Να μας λείπει.
   Όχι! Εμένα μου φαίνεται ότι αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι λίγη αρχαιοελληνική σοφία. Όχι κάποια εξιδανικευμένη εικόνα των Ελλήνων, όχι τον Μπραντ Πιτ σαν Αχιλλέα, αλλά τον ρεαλισμό των αρχαίων Ελλήνων, τον σκεπτικισμό τους, τον δροσιστικό και, για μένα, ζωογονητικό πεσιμισμό των αρχαίων Ελλήνων, των τραγικών Ελλήνων, των Ελλήνων που ο Νίτσε με το δίκιο του λάτρευε... 

Τα φαντάσματα 

Για να αντιμετωπίσουμε τα όρια που έχουμε μπροστά μας, είναι ανάγκη να βρεθούμε εδώ, σ’ αυτόν τον αρχαίο τόπο. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε τους αρχαίους, γι’ αυτό χρειαζόμαστε το θέατρο.
   Πώς όμως μπορούμε να κάνουμε αυτές τις σιωπηλές πέτρες να μιλήσουν; Πώς μπορούμε να κάνουμε τους αρχαίους να μας μιλήσουν; Κάποιος κάποτε είπε σοφά, ότι για να κάνουμε τους αρχαίους να μιλήσουν πρέπει να τους θρέψουμε με το ίδιο το αίμα μας. Είναι σαν τα βαμπίρ. Χρειάζονται το αίμα μας για να ζήσουν. Πρέπει να τους δώσουμε λίγο απ’ το αίμα μας για να κάνουμε τους αρχαίους Ελληνες να μιλήσουν.
   Έτσι, απόψε, εδώ και τώρα, θέλω να κάνουμε μια μικρή θυσία αίματος, να καλέσουμε μερικά φαντάσματα. Μην ανησυχείτε όμως: δεν θα πονέσουμε. Αν αφουγκραστούμε προσεκτικά, θα μπορέσουμε ν’ ακούσουμε αυτά που οι αρχαίοι μας λένε σιγανά αλλά επίμονα. Και όταν τους ζωντανέψουμε, θα δούμε πως, όταν μιλούν, δεν μας λένε μόνο για τον εαυτό τους. Όχι. Μας μιλάνε για μας, για το τι σημαίνει να είμαστε εμείς, για τα όρια που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
   Τι είναι τούτος ο τόπος; Τι είναι τούτος ο μαγικός, αρχαίος τόπος; Είναι ένα θέατρο. Και τι είναι ένα θέατρο; Είναι ένα μέρος όπου ένα ακροατήριο, οι θεατές, οι «θεωροί» -ΕΣΕΙΣ- παρακολουθούν τη δράση να εκτυλίσσεται στη σκηνή. Τι βλέπουν όμως οι θεατές; Βλέπουν πράξη, βλέπουν τη «μίμηση πράξεως», όπως είπε ο Αριστοτέλης.
   Εδώ, ακριβώς εδώ, υπήρχε θέατρο, το θαύμα του θεάτρου, μπροστά σε χιλιάδες πολίτες. Υπήρχε κωμωδία, σατιρικά έργα, πάνω απ’ όλα όμως υπήρχε τραγωδία. Και έτσι φτάνω στο ερώτημά μου: Γιατί γινόταν αυτό; Γιατί υπήρξε η τραγωδία;
   Η Ανν Κάρσον, η Καναδή ποιήτρια, ρωτάει: «Γιατί υπάρχει η τραγωδία; Επειδή είσαι γεμάτος οργή. Γιατί είσαι γεμάτος οργή; Επειδή είσαι γεμάτος θλίψη». Αυτό είναι απόλυτα σωστό. Η Αντιγόνη είναι οργισμένη επειδή είναι γεμάτη θλίψη για τον αδελφό της, τον Πολυνείκη, που του αρνήθηκε τις ταφικές τιμές ο πολιτικός άρχοντας, ο Κρέων. Η Κλυταιμνήστρα είναι οργισμένη με τον Αγαμέμνονα εξαιτίας της θλίψης της για την κόρη της, την Ιφιγένεια, που εκείνος την έσφαξε σαν αρνί για να εξασφαλίσει ούριους ανέμους στα πανιά των ελληνικών πλοίων που κινούσαν για την Τροία.
   Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε άλλο ένα ερώτημα στη λίστα της Ανν Κάρσον: Αν η τραγωδία είναι η οργή που ακολουθεί τη θλίψη, γιατί οι ήρωες στην τραγωδία είναι γεμάτοι θλίψη; Είναι θλιμμένοι εξαιτίας του πολέμου και των ανθρώπων που σκοτώθηκαν. Η τραγωδία θα μπορούσε να προσδιοριστεί ως μια πυροδοτημένη από τη θλίψη οργή που ξεπηδάει από τον πόλεμο. Αν αυτό μπορεί να φαίνεται απόμακρο και αφηρημένο, σκεφτείτε τότε απλώς την πολιτικοποίηση των κηδειών που αποτελεί ένα θλιβερά επαναλαμβανόμενο γεγονός της ζωής τα τελευταία χρόνια, από την αποκαλούμενη Αραβική Ανοιξη έως τις τρέχουσες αιματηρές συγκρούσεις στην Ουκρανία. Διαδηλωτές πυροβολούνται στις κηδείες διαδηλωτών που πυροβολήθηκαν επειδή διαμαρτύρονταν εναντίον του καθεστώτος.
   Ζούμε σε έναν κόσμο που το πλαίσιό του είναι ο πόλεμος. Κάθε πλευρά πιστεύει ακράδαντα στην ορθότητα της θέσης της και στον παραλογισμό ή την «κακία» του αντιπάλου. Η πεποίθηση αυτή νομιμοποιεί τη βία, μια καταστροφική βία που πυροδοτεί τη βία της άλλης πλευράς σε απάντηση.
   Πιστεύω ότι μια αντανάκλαση της αρχαίας τραγωδίας, εδώ και τώρα, σε τούτο το θέατρο, θα μπορούσε τουλάχιστον να φωτίσει τα προβλήματά μας και να μας πει κάτι για το παρόν μας και τα όριά του.
   Επειδή η ιστορία της ελληνικής τραγωδίας είναι ιστορία πολέμων, από τον πόλεμο με τους Πέρσες τον 5ο αιώνα π.Χ μέχρι τον Πελοποννησιακό Πόλεμο που κράτησε έως το τέλος εκείνου του αιώνα, και από την ανάδυση της αθηναϊκής πολιτικής ηγεμονίας μέχρι τη διάλυσή της και την ταπείνωσή της στα χέρια της Σπάρτης. 

Περιγραφή του αντιπάλου 

Το παλαιότερο θεατρικό έργο που έχουμε, «Οι Πέρσες», από το 472 π.Χ., αναφέρεται στα επακόλουθα της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας το 480 π.Χ., που ο Αισχύλος φέρνει επί σκηνής οκτώ χρόνια αργότερα. Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κανείς στο θέατρο είναι ότι έχουμε μια περιγραφή του αντιπάλου όχι με εχθρότητα αλλά με συμπόνια. Συμπόνια για τον εχθρό. Στο τέλος του έργου εμφανίζεται ένα φάντασμα. Υπάρχουν πολλά φαντάσματα στο θέατρο. Υπάρχει φάντασμα στους Πέρσες, υπάρχει φάντασμα στον Αμλετ. Το πρόβλημα με τους νεκρούς είναι ότι δεν στέργουν να παραμείνουν νεκροί. Και το φάντασμα του Δαρείου του Μεγάλου εμφανίζεται και λέει στον γιο του, τον Ξέρξη: «Είσαι άχρηστος, έχασες τη μάχη, αλλά το χειρότερο ήταν ότι βεβήλωσες τα ιερά των Ελλήνων, και αυτό δεν έπρεπε να το κάνεις. Αυτό είναι Ύβρις». Κι ύστερα λέει στους Ελληνες: «Αν φερθείτε με τον ίδιο τρόπο, αν βεβηλώσετε ό,τι είναι ιερό, θα φτάσετε στην ίδια κατάντια».
   Έτσι, αυτό το εκπληκτικό πράγμα, το θέατρο, που όλοι το παίρνουμε σαν δεδομένο, που εσείς όλοι το θεωρείτε δεδομένο γιατί είναι η κληρονομιά σας, αναδεικνύει κάτι εξαιρετικό: αναδεικνύει την κατανόηση του εχθρού. Μια κατανόηση του Ξένου, του «βαρβάρου» που προσεγγίζεται όχι με εχθρότητα, αλλά με πνεύμα ανοχής και κατανόησης και συμπόνιας. Και αυτό, νομίζω, είναι το πρώτο μάθημα που μπορεί η αρχαιότητα να μας προσφέρει σήμερα, στην κρίσιμη και επικίνδυνη κατάσταση που βρισκόμαστε."

 "Η Καθημερινή" (20/07/14)

 *O κ. Simon Critchley διδάσκει φιλοσοφία στο New School της Νέας Υόρκης
Πηγή.
​​

ΣΦΑΓΗ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΑΝΤΟΝ ΣΑΜΜΑΣ: Εβραίος λογοτέχνης
Το παρακάτω ποίημα, μάλλον, το απευθύνει στους στρατοκράτες πειρατές του Ισραήλ…
  Μικρά παιδιά κοιτάχτηκαν,
Είπαν το ένα στ’ άλλο
στη γλώσσα του θανάτου, τη σιωπηλή και βουερή.
Δεν μπόρεσα να καταλάβω τίποτα
-παιδιά τρυφερά στη ζωή
και ακόμα πιο τρυφερά στο θάνατο.
Έτσι είπε ο ποιητής
όχι στην εβραϊκή, όχι στην αραβική ή σε άλλη γλώσσα,


παιδιά σφαγιασμένα δεν έχουν χείλη,
το λένε κι οι ουρανοί ,
και νομίζω ότι το είπαν
και δεν μπόρεσα να καταλάβω,
παιδιά τρυφερά στη ζωή
κι ακόμα πιο τρυφερά στο θάνατο.
Έτσι είπε ο ποιητής,
Θεέ μου, ο εν τοις ουρανοίς,
που καταλαβαίνεις πιο πολλά,
τα πάντα με σοφία εποίησες,
θαυμαστή η σοφία σου,
δεν σε επικρίνω.
(β)

Και προς στιγμήν ξεχνιούνται τα αξέχαστα πράγματα,
ο άνθρωπος έχει μυαλό,
το ζώο έχει εγκέφαλο
και δεν ξέρω ποιανού ο πόνος θα απαλύνει
όταν ο ποιητής φανερώσει
το σκληρό μυστικό του θανάτου.
Θάνατος εδώ, θάνατος εκεί,
παιδί εδώ, παιδί εκεί,
κόρη εδώ, κόρη εκεί,
σπαράζουν στη ζωή και στο θάνατο:
είναι το κλάμα που ακόμα δεν άρχισε,
είναι το κλάμα που ακόμα δεν τέλειωσε.
Πηγή.

ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ, Ή, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ , Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ;

Αρχές του '90 ο Κώστας Τσίπηρας
στο θεατράκι του μεγάλου ΜΑΝΘΟΥ ΑΘΗΝΑΙΟΥ
στο παμπάλαιο έργο : Το σκαρτσόφλι του Νιόνιου,
 του ζακυθινού καραγκιοζοπαίκτη Ν.Πάτρα.

Πρός απάντηση στόν πρεσβευτή της Αγκυρας Kerim Uras στό ότι ο Καραγκιοζης είναι «Τουρκικής ιδιοκτησίας»Διαβάζουμε από τήν ανάρτηση στό fb τού Κώστα Τσίπηρα
ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ, Ή, ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ , Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ;;;- μέρος 1ο.
Σύμφωνα , με δημοσιεύματα του τύπου, πριν από μερικές ημέρες, ο πρεσβευτής της Τουρκίας, στην Ελλάδα, κάποιος, προφανώς άσχετος, και ημιμαθής, εθνικιστής , ονόματι, Κερίμ Ουράς , ( όχι , γιατί είναι τούρκος, γιατί και ο τουρκικός , αλλά κυρίως ο οθωμανικός, πολιτισμός, που δεν ήταν προφανώς << τουρκικός >> !!!, έχουν πολλά και ενδιαφέροντα και αξιόλογα , πολιτιστικά στοιχεία, αλλά, γιατί είναι εντελώς αδαής, αμόρφωτος, και υπερασπιζόμενος κάτι το δήθεν, αποκλειστικά, τουρκικό, εξεφτελίζει, την ίδια του , την χώρα …) , εν περιλήψει, όχι απλά ισχυρίζεται ότι ο Καραγκιόζης, ως φιγούρα του θεάτρου σκιών, είναι κτήμα της τουρκικής κουλτούρας, και μόνον, αλλά , και αμφισβητεί, το δικαίωμα των ελλήνων, σε αυτήν την μορφή θεάτρου,…
Τι ισχύει, όμως;;;
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΟΥ, ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΕΣΒΕΥΤΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, κο ΚΕΡΙΜ ΟΥΡΑΣ.
<< κε πρεσβευτά,
Με λύπη, είδα, τις πρόσφατες δηλώσεις σας, στον τύπο, όπου όχι μόνο αμφισβητείτε, την ελληνικότητα του …ελληνικού Καραγκιόζη, ( την τουρκικότητα, του, …τουρκικού Καραγκιόζη, φυσικά, είναι δικαίωμα σας, να την κάνετε, ότι επιθυμείτε,…),αλλά και αμφισβητείτε, το δικαίωμα, των ίδιων των ελλήνων, σε αυτήν την μορφή Θεάτρου.
Οι δηλώσεις αυτές, δεν δείχνουν, μόνο, άγνοια του θεάματος, αλλά , και του παγκόσμιου πολιτισμού, αλλά αναπαράγουν εθνικιστικές διεκδικήσεις, οι οποίες, όχι μόνο, δεν έχουν καμία βάση, αλλά , στερούνται και σοβαρότητας.
Ben mimar, ve insaat muhendisiyim , 2 λέξεις καθαρά αραβικές, που σημαίνουν αρχιτέκτονας, και πολιτικός μηχανικός, δεν κατάγομαι, ούτε από την Μικρασία, ούτε από τα ενδότερα της Τουρκίας, και έμαθα επί 4 χρόνια την σύγχρονη γλώσσα σας, αλλά και τα παλαιο- οθωμανικά, με αραβική γραφή, για να γνωρίσω σε βάθος, τον πολιτισμό σας, τον οποίο, και σέβομαι, έχοντας διαβάσει στα τουρκικά, δεκάδες βιβλία για τον Καραγκιόζη, …
Και σας γράφω, με την ιδιότητα, του προέδρου, του ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟΎ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ, που έχει μέλη, σε πολλές χώρες, της Ευρώπης, και των Βαλκανίων.
Βεβαίως , το όνομα Καραγκιόζης, είναι τουρκικό, και για να είμαστε ακριβείς, παλαιο- οθωμανικό, ως προς το πρώτο συνθετικό του, το καρά , που σημαίνει μαύρος, ενώ το γκιόζ, που σημαίνει μάτι, είναι λέξη περσο-αφγανικής προέλευσης, όπως περσικές, καθαρά, είναι και 3 από τις λέξεις που χρησιμοποιείτε , εσείς, οι σύγχρονοι τούρκοι, για 3 ημέρες τις εβδομάδος, π.χ. η Τετάρτη, που αποκαλείται, Τσαρσαμπά, είναι , καθαρά, περσική λέξη !!
Βεβαίως , το όνομα Χατζηαβάτης, είναι τουρκικό, ως προς το δεύτερο συνθετικό του, ενώ η λέξη Χάτζ, είναι αραβική, και σημαίνει την πράξη προσκυνήματος, σε ιερό τόπο, ( για τους μουσουλμάνους στην Μέκκα, για τους χριστιανούς, στην Ιερουσαλήμ !, εξ άλλου πόσοι και πόσοι χριστιανοί, δεν φέρουν, στο επίθετο τους, το πρόθεμα, ΧΑΤΖ, Χατζηκωνσταντίνου, Χατζής, κλπ,;;). όπως καθαρά αραβικές, είναι και οι 4 υπόλοιπες λέξεις , που χρησιμοποιείτε , οι τούρκοι, για τις υπόλοιπες , 4 ημέρες τις εβδομάδος, π.χ. την Παρασκευή, την λέτε, Τζουμά, που σημαίνει στα αραβικά, συγκέντρωση !, ενώ το Σάββατο Τζουμάρτεσι, ( η κατάληξη – τεσί, είναι , και αυτή !, περσική !, και σημαίνει απλά, αυτό που είναι μετά μετά το Τζουμά, δηλαδή, το Σάββατο !!!).
Η τουρκική γλώσσα είναι όμορφη , λόγω και, των τεράστιων δανείων, από τα περσικά, ( που είναι ποιητική γλώσσα ), και αραβικά,( γλώσσα με σπουδαία δυναμική, που μέσω αυτής διεσώθει, ένα σημαντικό τμήμα, της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, και άσχετο, αν σήμερα τα πετροδολλάρια έχουν διαφθείρει και εξαυλώσει τον σημαντικό αραβικό πολιτισμό,..), και που αποτελούν, και το 60 %, των λέξεων, της γλώσσας σας , αλλά που δεν τα γνωρίζει αυτά, ο ο μέσος τούρκος, που από την στιγμή, που απεμπόλησε το αραβικό αλφάβητο, ξεκόπηκε , εντελώς, από τις ρίζες της γλώσσας του, υιοθετώντας το λατινικό αλφάβητο, σε σημείο, που να μην γνωρίζει, καθόλου, την σημασία των λέξεων, που χρησιμοποιεί ;;;( Ακόμη και η λέξη YAZMAK , που σημαίνει γράφω, και αυτή , αραβική είναι, όπως, και η λέξη , MEKTUP, που σημαίνει γράμμα, μετοχή του αραβικού ρήματος , KETEBE, που σημαίνει γράφω, με το πρόθεμα , ME, ME+ KETEBE= MEKTUP, που σημαίνει : αυτό που είναι γραμμένο, όπως, και πολλοί μήνες του χρόνου, και χιλιάδες , άλλες λέξεις ,ακόμη και ελληνικές, σε ποσοστό 5%, που οι τούρκοι, ούτε κάν το γνωρίζουν, π.χ. ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ, σημαίνει απλά , ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ, ΙΖΜΙΡ, ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ, κλπ., κλπ.).
Η τεχνική των σκιών, προέρχεται σίγουρα από την Κίνα, και τις Ινδίες, κε πρεσβευτά, παρότι, διάφοροι αλλοπρόσαλλοι, εθνικιστές της πλάκας, το αμφισβητούν, και αναφέρουν δήθεν την αρχαία Ελλάδα.( Φυσικά, ο έλληνας Καραγκιόζης, και ειλικρινά, δεν με ενδιαφέρει, καθόλου, η προέλευση, και η δήθεν << ιδιοκτησία >> της λέξης, είναι καθαρά, αριστοφανικής προέλευσης θέαμα,…).
Ήρθε, δε, μέχρι την Μεσόγειο, φορτωμένη στα τσαντίρια των γύφτων- ρομά .
Αυτό, όμως , που παιζόταν, για αιώνες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, δεν ήταν λαικό θέαμα, αλλά θέαμα, αποκλειστικά , για την διασκέδαση των Σουλτάνων, για αυτό, και παιζόταν αποκλειστικά στα σαράγια, οπότε και ήταν, ένα θέαμα, αποστεωμένο από κάθε κοινωνική κριτική.
Σύνολο έργων ; Καμιά τριανταριά, όλα, σχεδόν, κωμικά, όπως κατέγραψε, στις αρχές του περασμένου αιώνα, ο γερμανός θεατρολόγος Ρίτερ.
Όταν ήρθε στην εξουσία, ο εβραικής καταγωγής, ( δεν το γράφω, υποτιμητικά, αυτό !) Κεμάλ Ατατούρκ, το θέαμα, αυτό μετατράπηκε σε λαικό, που και πάλι όμως, παιζόταν , μόνο, τις περιόδους του Ραμαζανιού, ( ακόμη και σήμερα, όπως γνωρίζετε, κάποιες τουρκικές εφημερίδες, όπως η Μιλιέτ ( και αυτή είναι αραβική λέξη), προσφέρουν, στους αναγνώστες τους, τις ημέρες αυτές , ιστοριούλες, με διαλόγους Καραγκιόζη, και Χατζηαβάτη !).
Οι σκηνές, του Καραγκιόζη σας, ήταν, και είναι πολύ μικρές, το πολύ 2 μέτρων, οι φιγούρες, καμιά δεκα-πενταριά ,διαφορετικές μεταξύ τους, πολύ, μικρών διαστάσεων,( η μία από αυτές του Φρένκ, αντιστοιχεί, στον έλληνα της Κωνσταντινούπολης, και κάποιοι, κακώς, την συγκρίνουν, με τον Σιόρ- Διονύσιο ), και η τεχνική κίνησης, σκηνοθεσίας , φωτισμού, κλπ., πρωτόγονη, καθώς ο καραγκιοζοπαίκτης, δεν ήξερε, κάν, τον μηχανισμό αλλαγής κατεύθυνσης, και περιστροφής, της φιγούρας, που είχαν ανακαλύψει οι έλληνες καραγκιοζοπαίκτες, στον μεσοπόλεμο, την λεγόμενη σούστα, με αποτέλεσμα, η φιγούρα, να μπαίνει, στην σκηνή, από την μία πλευρά, και να βγαίνει από την άλλη, καθώς αδυνατούσε, να γυρίσει.
Βέβαια , οι τουρκικές φιγούρες σε δέρματα, είναι μικρά κομψοτεχνήματα ζωγραφικής, μέχρι , που ανακάλυψαν και αυτοί, την πλαστική ζελατίνα,…
• Τις τελευταίες δεκαετίες, μάλιστα, ο τουρκικός καραγκιόζης, ( υπήρξε και αιγυπτιακός, και λιβανέζικος, κλπ. !), ανέδειξε, αρκετούς, πολύ καλούς καραγκιοζοπαίκτες, (πολλούς από τους οποίους και είδα να παίζουν, στην Γαλλία και στην Τουρκία, για να συγκρίνω το παίξιμο τους), με κορυφαίο τον hayali ΜΕΤΙΝ ΟΖΛΕΝ. (Η λέξη ΧΑΓΙΑΛΙ, σημαίνει ονειρώδης !, και την χρησιμοποιούσαν, ελπίζω, τουλάχιστον αυτό, κάποιος σύμβουλος σας, να σας το πεί !< οι καλοί καραγκιοζοπαίκτες, μπροστά από τα ονόματα τους !), αλλά και καλούς μελετητές με κορυφαίο τον ΜΕΤΙΝ ΑΝΤ, …( Atatürk ve Tiyatro, (!!)
,Türkiye'de İtalyan Sahnesi,İtalyan Sahnesinde Türkiye
,Osmanlı Tiyatrosu
,Türk Tiyatrosunun Evreleri
,Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu, κλπ.).
( Και τους 2 , τους γνώρισα, ψάχνοντας να βρώ, την αλήθεια, για την λαική μας παράδοση. Ο Μετίν Άντ, πέθανε, το 2008 ) .

Τα περί καταγωγής ενός απροσδιόριστου ήρωα Καραγκιόζη, από την περιοχή, του Ικονίου, ή, της Προύσας, ανήκουν, στην σφαίρα της μυθολογίας, αλλά και στην εξυπηρέτηση της τουριστικής βιομηχανίας , της Τουρκίας, της χώρας σας, και , δεν μας αφορούν.
Σε αντίθεση, λοιπόν, με όλα αυτά, ο ελληνικός Καραγκιόζης, συγνώμη !, το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, γιατί αυτή είναι η σωστή του ονομασία !, ήταν κάτι , κατά 90 % , διαφορετικό !
Άρα, τι διεκδικείτε , αγαπητέ , πρεσβευτά,; Το 10 %;;;
Για φανταστείτε , να διεκδικήσουν, βρέ τζάνε μου , οι άραβες, και οι πέρσες, το 60 %, των λέξεων , που χρησιμοποιείτε ;;;
Kαι εσείς αξιότιμε , δήθεν νοιάζεστε , που χρησιμοποιούμε, 2 μόνο , κατά 50% τουρκικές λέξεις, ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ και ΧΑΤΖΗΑΒΑΤΗΣ, μόνο, που οι ελληνικοί χαρακτήρες, των 2 αυτών φιγουρών, δεν έχουν, σχεδόν, καμία σχέση, με τους αντίστοιχους, τουρκικούς;
Ή , για φανταστείτε , να διεκδικήσουν, κάποιοι, εξ ίσου κρετίνοι, με τους τούρκους εθνικιστές , έλληνες, τις λέξεις, μεταξύ των άλλων, ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ, και ΙΖΜΙΡ, που είναι , ελληνικότατες, ή, κάποια , τσογλάνια, ( από το ΙΤΣ ΟΓΛΑΝ, που σημαίνει εσώκλειστο αγόρι, στα ΕΝΤΕΡΟΥΜ, ελληνική, παραποιημένη λέξη, που σημαίνει,… τα ενδότερα , χαρέμια, με άντρες !, των παιδόφιλων, και ομοφυλόφυλων, σουλτάνων,…), που παριστάνουν τους καραγκιοζοπαίκτες, ενώ αμόρφωτοι, πολιτικά αφελείς, ή, παντελώς απολίτικοι , να διεκδικήσουν, την ελληνικότατη τεχνική της σούστας, που την έμαθαν οι τούρκοι , από τους έλληνες συναδέλφους τους, πριν από καμία τριανταριά, χρόνια, και το γνωρίζω , από πρώτο χέρι,… ;;;
Ή, για φανταστείτε , πρεσβευτή , ΚΕΡΙΜ ΟΥΡΑΣ, ( η λέξη μόνο !, του ονόματος σας , είναι προφανώς αραβική, ΚΕΡΙΜ, σημαίνει, μεγαλοδύναμος, στις δε πρώτες σούρες , του ιερού Κορανίου,το οποίο, και έχω διαβάσει , ολόκληρο, που ελπίζω να γνωρίζετε να το διαβάζετε, γιατί είναι ένα σπουδαίο κείμενο Ηθικής , ο Θεός, αναφέρεται, σαν ΜΠΙΣΜ ΙΛΛΑΧ, ΑΛ ΡΑΧΜΑΝ, ΑΛ ΡΑΧΙΜ, ΑΛ ΚΕΡΙΜ,…, το δε επίθετο σας , βρέ σεβγκλιλίμ πρεβευτά , ούτε αυτό είναι << τουρκικό >>, είναι ινδικό !, η θεά ΟΥΡΑΣ, ήταν η μητέρα της θεάς ΝΙΝΣΟΥΝ, που αναφέρεται, στο έπος του Γκίλ-γκαμές, και σαν όνομα χρησιμοποιείται ευρύτατα στο… Αφγανιστάν, …), φανταστείτε , λοιπόν, να έρθουν οι κινέζοι, και οι ινδοί, που εφηύραν το θέατρο σκιών, σαν τεχνική, και να σας ζητήσουν, δικαιώματα, ή, οι αφγανοί, γιατί το επίθετο σας , είναι αφγανικό ;;
Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, λοιπόν, είναι, κάτι διαφορετικό,( δεν γράφω καλύτερο, ή, χειρότερο, γιατί δεν έχουν σχέση μεταξύ τους, σαν δραματολόγιο, και όχι μόνον, …), κατά 90 %, με τον τουρκικό Καραγκιόζη.
Για να δούμε, στην συνέχεια, το γιατί ! 
 ( συνεχίζεται)
Κ.ΣΤ.ΤΣΙΠΗΡΑΣ
Μηχανικός βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής- δρ. χωροταξίας
Πρόεδρος ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ.
ΥΓ.1. τα στοιχεία προέρχονται, και από τα 2 βιβλία , που ήδη εξέδωσα, για το ελληνικό λαικό θέατρο σκιών, Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ, ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ- Α.Α.ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα, 2000, και ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΚΤΕΣ, ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΦΩΤΑ ΤΟΥ ΜΠΕΡΝΤΕ, εκδόσεις Κοχλίας, Αθήνα, 2004.
2. η παρούσα φιλική και ενημερωτική επιστολή , δεν είναι , φυσικά, διατριβή, για να παραθέσω , εκατοντάδες παραπομπές, αλλά, οφείλω να σας πώ, όχι για να κάνω επίδειξη γνώσεων, ( αν δηλώνεις ιδιότητες, ή, δεξιότητες στην Ελλάδα, και το ίδιο ισχύει και στην Τουρκία, θα πέσουν να σε φάνε, οι μέτριοι , και οι συμπλεγματικοί…), αλλά για να τεκμηριώσω, ότι αυτά που σας λέω, τα έχω διαβάσει, σε πρωτότυπη μορφή, και στα τουρκικά, και σε άλλες 7 γλώσσες, σε δεκάδες βιβλία, για το αντικείμενο αυτό, με το οποίο, και ασχολούμαι, συστηματικά, τα τελευταία 50 χρόνια,…, ΚΑΙ , ΦΥΣΙΚΆ, ΤΙΜΩ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΟ, ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΘΕ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ, ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ , ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ,…ΔΕΝ ΤΙΜΩ , ΟΜΩΣ, ΟΥΤΕ ΤΗΝ ΨΕΥΤΙΑ, ΟΥΤΕ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΣΑΣ, ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΤΕ, ΚΑΤΙ, ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΑΣ ΑΝΗΚΕΙ.
 -μέρος 2ο.
Στον ελληνικό Καραγκιόζη, που κανονικά λέγεται, και λεγόταν ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, χωρίς αυτά να σημαίνουν, ότι είναι καλύτερος ή χειρότερος του τουρκικού, (γιατί, και τα 2 είναι ήδη λαικής τέχνης, και δεν ανήκουν, σε κάποια λογοτεχνική σχολή !), υπάρχουν πολλές και θεμελιώδεις διαφορές. Θα σταχυολογήσω , μερικές, μόνον, λόγω , του περιορισμού χαρακτήρα της επιστολής μου :
1. Οι καταγεγραμμένοι ήρωες των παραστάσεων του ελληνικού , ξεπερνούν τους 150, όταν στον τουρκικό είναι 16.Θαυμάστε , διάλογο, του τούρκου Καραγκιόζη, με τον έλληνα Φρένκ, χωρίς μετάφραση, στα ελληνικά, γιατί δεν χρειάζεται!
FRENK: kalispera kyrie.
KARAGOZ: aksam sabah gotumu ye !( άντε αυτό, θα το μεταφράσω ! : να φάς , τον κώλο σου, πρωί και βράδυ !).
FRENK: ena gramatikoz etelo. Adim tselebi ( λέγομαι κύριος ) Manolaki . Yapacaksin ( γράψε)<< na katsi kato>>,…
Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα , εμφανίστηκε , κάκιστος τούρκος καραγκιοζοπαίκτης, ( υπάρχουν, φυσικά, και κάκιστοι έλληνες,…), που προσπάθησε να διεκδικήσει, με τρόπο ψευδέστατο την ελληνική φιγούρα του … Σταύρακα, λέγοντας, ότι ανήκει, σε κάποιον, ήρωα, που ουδέποτε , είχε εμφανιστεί, ή, καταγραφεί, στον τουρκικό Καραγκιόζη, ονόματι , δήθεν, Ρουστέμ Αγά, όταν , είναι πρόδηλο, ότι την φιγούρα, αυτή, ο κος Hayrettin Ivgin, την είδε προφανώς, στον ελληνικό καραγκιόζη, και θέλησε, να την οικοιοποιηθεί !
2. Οι καταγεγραμμένες παραστάσεις, όχι φυσικά, οι πρόσφατες, και χωρίς καμία λογοτεχνική αξία, του μεν ελληνικού, ξεπερνούν, τις 200, όταν στον τουρκικό είναι 30. Και δεν είναι , όλες κωμικές, στον ελληνικό Καραγκιόζη, καθόσον υπάρχουν ηρωικά έργα, κωμειδύλλια, κλπ. Τα πρωτότυπα έργα, και στα 2 θεάματα, έχουν καταγραφεί, με απόλυτο και επιστημονικό τρόπο, από ευρωπαίους θεατρολόγους, πριν από 70, και 80 χρόνια, όμως , ακόμη, και ο αξιόλογος Μετίν Οζλέν, κάπου, είδε, την ελληνική παράσταση, Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΨΑΡΑΣ, και θέλησε, πριν από λίγα χρόνια, να την οικοποιηθεί, λέγοντας, ότι την έγραψε ο ίδιος !!! Και δεν θα αναφερθώ, και σε δεκάδες άλλες παραστάσεις, όπως Η ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΛΕΥΚΑ- KANLI KAVAK, που ενώ είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο του Χέλμουτ Ρίττερ, που εκδόθηκε, το 1918, εμφανίζεται, σήμερα, εντελώς αλλοιωμένο, με διαλόγους , καθαρά επηρεασμένους, από ελληνικά έργα, που κάποιοι τούρκοι καλλιτέχνες, είδαν, ή, διάβασαν, πρόσφατα !, έτσι λειτουργεί, η λαική τέχνη παγκοσμίως, αλλά κανένας ποτέ, δεν διανοήθηκε, πλήν υμών, να διεκδικήσει δικαιώματα ! ( Το ίδιο ισχύει, ακόμη και στο ελληνικό και τουρκικό δημοτικό τραγούδι, και για παράδειγμα, σας θυμίζω το γνωστό, δημοτικό τραγούδι , << USKUDARA GIDEN IKEN, ALTI, DA BIR YAGMUR>>, που υπάρχει και στα ελληνικά, όπως και δεκάδες άλλα, χωρίς να έχει καμία σημασία, σε ποια γλώσσα , τραγουδήθηκε πρώτο, αν και ο ρυθμός του, είναι καθαρά, της βυζαντινής μουσικής παράδοσης,…). Και ας μην μιλήσουμε καλύτερα για τις λογοκριμένες παραστάσεις, του τουρκικού καραγκιόζη, από το δικό σας Υπουργείο Πολιτισμού, και Τουρισμού, KULTUR VE TURIZM BAKANLIGI,…
3. Υπάρχουν βεβαιωμένα μόνο 3 κοινές παραστάσεις, και στα 2 διαφορετικά είδη, και αυτές είναι ,η τουρκική παράσταση Casular, που στα τουρκικά σημαίνει, οι τσατσόγριες, δηλαδή οι μάγισσες, και , που στην Ελλάδα, παίζεται σαν το Στοιχειωμένο Δέντρο, Ters Evlenme, που σημαίνει Ανάποδος Γάμος, που παίζεται ,σαν ο Γάμος του Μπαρμπαγιώργου, και , Salincak, που σημαίνει η Κούνια, και που παίζεται, στην Ελλάδα, σαν …η Κούνια. Ποιος είδε, πρώτος, έλληνας ή τούρκος, την παράσταση του άλλου; Άγνωστο !Αλλά, έτσι, λειτουργεί, ο παγκόσμιος, λαικός πολιτισμός.
4. Οι φωτισμοί , επίσης, και η κίνηση, στον τουρκικό Καραγκιόζη, δεν έχουν σχέση με τους αντίστοιχους του ελληνικού, και την ευρηματικότητα, των ελλήνων καλλιτεχνών, το ίδιο και οι διαστάσεις του, που είναι το πολύ 2,0 μέτρα, όταν στον ελληνικό είναι 4 έως 7 μέτρα , επαναλαμβάνω, χωρίς αυτό να μειώνει, το ένα , ή, το άλλο θέαμα. Έξ άλλου, για να είμαστε ειλικρινείς, και ο ελληνικός, υστερεί, σε μεγάλο βαθμό, σε σχέση με τους απίθανους φωτισμούς, και τα παιχνίδια των σκιών, του υπέροχου , κινεζικού θεάτρου σκιών, που επίσης, έχω παρακολουθήσει .Την τεχνική των σκιών, έλληνες και τούρκοι, την δανείστηκαν, από τους κινέζους, μήπως, πρέπει, να τους ερωτήσουμε, και αυτούς, με μία ωραία επιστολή, αν δικαιούμαστε, να την χρησιμοποιούμε, στα θέατρα μας;;; …
5. Όσον αφορά την ελληνική φιγούρα του Καραγκιόζη, οι διάλογοι, οι μονόλογοι, και η δραματουργία, δεν έχει καμία σχέση , με τον χαρακτήρα της τουρκικής φιγούρας. Ο έλληνας ήρωας, δεν είναι βωμολόχος, αλλά καθαρά αριστοφανική προσωπικότητα, λές και είναι βγαλμένη από την αρχαία ελληνική κωμωδία, με δόσεις και αρχαίου δράματος, που ασκεί, κριτική, στην εξουσία, και λειτουργεί, στην κοινωνία, σχεδόν αντι- εξουσιαστικά, ( για αυτό, και έγινε αγαπητός, από τον λαό μας…), ενώ ο μεγαλωμένος , στα Σαράγια τουρκικός, έχει το στόμα του κλειστό, στην κριτική προς την κάθε εξουσία. Τι να κάνουμε, τώρα, που κάναμε το λάθος, χωρίς, να σας ρωτήσουμε, και την ονομάσαμε, αντί, για << Μήτσο >>, ή, Δικαιόπολη, που ήταν και ο αρχετυπικός αριστοφανικός ήρωας, ναα την ονομάσαμε,…. Καραγκιόζη;;;…
6. Οι γυναίκες απουσιάζουν , από τον τουρκικό Καραγκιόζη, η μοναδική, που λέγεται Ζεννέ, είναι άντρας- τραβεστί, ενώ στον ελληνικό, οι γυναίκες πρωταγωνιστούν. Όπως ,απουσιάζουν, εντελώς οι πασάδες !, ενώ στον ελληνικό καραγκιόζη, διακωμωδούνται, και πρωταγωνιστούν !
Και πάμπολες άλλες σημαντικές λεπτομέρειες, που αποδεικνύουν, ότι τα 2 αυτά θεάματα, τμήματα, του παγκόσμιου, και ανθρώπινου πολιτισμού, δεν τέμνονται, αλλά, λειτουργούν, περίπου, παράλληλα, μαζί , με δεκάδες άλλα θεάματα, άλλων πολιτισμών, τα οποία, και είναι αδιανόητο, και γελοίο, να διεκδικεί, κάποιος την αποκλειστικότητα, ή, την πατρότητα, ή, το δικαίωμα, να τα χρησιμοποιεί, μόνο αυτός, απαγορεύοντας, ουσιαστικά, στους άλλους λαούς, να το κάνουν, όπως , θελήσατε, εσείς, να κάνετε, με τον δικό μας, τον ελληνικό Καραγκιόζη, με το δικό μας ΕΛΛΗΝΙΚΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΑΤΟ ΛΑΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ.
Είμαι βέβαιος, κε πρεσβευτά, ότι δεν έχετε καλά σκεφθεί, το άστοχο, των δηλώσεων σας, και το πόσο αυτές υποβαθμίζουν, και καταστρέφουν, κάθε προσπάθεια, ειλικρινούς, σεβασμού, και αναγνώρισης , της ιδιαιτερότητας, και της πολιτισμικής , κάθε λαού, και έθνους, ανεξάρτητα, από την γλώσσα, την θρησκεία, και την ιστορία του, σε σχέση, πάντα, με τους άλλους λαούς.
Βέβαια, δεν είμαι αφελής, γιατί, γνωρίζω πολύ καλά , την Ιστορία, που διδάσκεται, και σήμερα, που μιλάμε, στα τουρκικά σχολεία, την λεγόμενη Ταρίχ, όπου εκεί, αναγράφεται, το πρωτοφανές, για την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα επιχείρημα, ότι όλος ο ελληνικός πολιτισμός, ο πολιτισμός των Μυκηνών, της Κνωσού, του Αιγαίου, κλπ., όλοι ήσαν, καρπός, ασιατικών δέντρων, όλων … τουρκικής καταγωγής.
Με αυτά, τα πολύ ωραία, εθνικιστικά ψεύδη, γαλουχούνται, γενιές και γενιές παιδιών στην χώρα σας, σε σημείο, πού, όταν , σε κάποιο ταξείδι, είχα επισκεφθεί, την Πέργμαο, και την Έφεσσο, στα μικρασιατικά παράλια, η ξεναγός, να μου πεί : << αυτά δεν τα έφτιαξαν οι έλληνες, αλλά οι τούρκοι,… Οι έλληνες τα έζησαν, αφού τα κληρονόμησαν, από τον … τουρανικό … πολιτισμό…>>, αφήνοντας με , εμβρόντητο.
Όμως , εγώ προσωπικά, δεν σας κρατάω κακία, για αυτά που δηλώσατε, είμαι βέβαιος , καθόλου τυχαία … , αλλά θα ήθελα, φιλικά, όπως φιλικά, είναι και τα αισθήματα μου, προς του τουρκικό λαό, και τον πολιτισμό του, να σας αποδείξω το λάθος σας.
Για αυτό, και σας καλώ και προσκαλώ ,
τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, να παρευρεθείτε, στο Φεστιβάλ Θεάτρου Σκιών, που θα διοργανώσει, στην Αθήνα, το ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ, με την συμμετοχή , του 85 χρονου, και τελευταίου, μεγάλου, εν ζωή, έλληνα καραγκιοζοπαίκτη, του ΘΑΝΑΣΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, του καλύτερου καλλιτέχνη, των τελευταίων 50 χρόνων, αλλά και 4 νέων, στην ηλικία, και ταλαντούχων , ελλήνων καραγκιοζοπαικτών, στην οποία και θα προσπαθήσουμε, να μετακαλέσουμε, και έναν διακεκριμένο τούρκο, σκιοπαίκτη.
Θα χαρούμε, να σας φιλοξενήσουμε , στην εκδήλωση, γιατί είστε νέος άνθρωπος, και μορφωμένος, και να σας αποδείξουμε, in person, in situ, καλοπροαίρετα, το λάθος , των δηλώσεων σας, όπως επίσης, θα χαιρόμασταν, να σταματήσει, επί τέλους, από την πλευρά, της Τουρκίας, η έγερση, παράλογων απαιτήσεων, και διεκδικήσεων , και στον λαικό, και ελληνικό μας πολιτισμό.
Δεν έγραψα , την επιστολή αυτή, απ’ ευθείας στα τουρκικά, για να υποχρεώσω , τους συμβούλους σας, να την μεταφράσουν σωστά, χωρίς τα λάθη, που θα έκανα, εξ άλλου, δεν διαθέτω , πληκτρολόγιο, με τους χαρακτήρες, της γλώσσας σας, στον υπολογιστή μου, όμως , θα την αποστείλω και στο Τουρκικό Υπουργείο των Εξωτερικών, ( TURKIYE CUMHURIYETI ( λέξη καθαρά αραβική, που σημαίνει Δημοκρατία, όπως και χιλιάδες άλλες…)DIS ISLERI BAKANLIGI, ANKARA 06100, TURKIYE), απ ‘ ευθείας, στα τουρκικά.
Aksamlariniz , hayirli olsun, effendim.
Με τιμή

ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΕΦ. ΤΣΙΠΗΡΑΣ
Μηχανικός βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής-δρ. χωροταξίας
Πρ. Πανευρωπαικού Σωματείου Θεάτρου Σκιών
Συγγραφέας , 2 βιβλίων, για το ελληνικό, λαικό, ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ, Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ, εκδόσεις Α.Α.ΛΙΒΑΝΗ- ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ, Αθήνα 2000, και ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΟΠΑΙΚΤΕΣ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΦΩΤΑ ΤΟΥ ΜΠΕΡΝΤΕ, εκδόσεις Κοχλίας, Αθήνα, 2004.
Μη- καταγόμενος από την Σμύρνη- ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ- ΙΖΜΙΡ !, ή, την Κωνσταντινούπολη- ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΝ- ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ, και που έμαθε, τα τουρκικά, και τα παλαιο- οθωμανικά, αποκλειστικά, για να μελετήσει, το λαικό σας, θέατρο, και να το συγκρίνει, με το δικό μας, …
Υγ. << Έν γάρ, ως έφην, τούτο ίδιον ιστορίας, και μόνη θυτέον τη αληθεία, εί τις ιστορίαν γράφων ίοι, των δε άλλων απάντων, αμελητέον , αυτώ , και όλος πήχυς είς, και μέτρον ακριβές, αποβλέπειν μη εις τους νύν ακούοντας, αλλ ‘ εις τους μετά συνεσομένους τοις συγγράμμασιν >>. ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ.
Δηλαδή !
<<Τούτο είναι, όπως είπα πρίν, το ιδιαίτερο γνώρισμα της ιστορίας, αν κάποιος πρόκειται να πορευθεί, την οδό της ιστορικής συγγραφής, μόνο, στην αλήθεια, οφείλει να θυσιάζει ,και για όλα τα άλλα , παντελώς, να … αδιαφορεί >>,…

Ψηφιακός Παπαδιαμάντης για όλους.

Το σύνολο του έργου του Σκιαθίτη είναι προσβάσιμο στον ιστότοπο της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών ΕΔΩ..
Κουζέλη Λαμπρινή

«Σεβαστέ μοι πάτερ, την παρελθούσαν Πέμπτην έγραψα υμίν διά του ταχυδρομείου ότι έλαβον την από του 2 του παρόντος μηνός επιστολήν σας. Εξέφραζον δε συνάμα προς υμάς την επιθυμίαν μου του να μείνω εν Αθήναις κατά το θέρος. Επειδή όμως δεν εύρον κανένα πόρον ίνα διατηρηθώ, και επειδή νομίζω ότι και σεις δεν εγκρίνετε το να μείνω ενταύθα, μετέγνων και θέλω να έλθω εις Σκίαθον. Ήθελον μάλιστα έλθει διά του μεθαυριανού ατμοπλοίου, αν είχον χρήματα, τοσούτω μάλλον καθόσον και η υγίειά μου δεν είναι ακμαία. Προ ενός μηνός, από της 10 Απριλίου, πάσχω εκ του λαιμού, το δε προχθές Σάββατον, οκτώ Μαΐου, προσεβλήθην υπό πυρετού. Δεν είναι όμως τίποτε, και μη ανησυχήσητε. Άμα φθάσω εις την πατρίδα, θέλω αναλάβει, θεία χάριτι,

Χρήματα μοι χρειάζονται τουλάχιστον τεσσαράκοντα δραχμαί.

Σας ασπάζομαι την δεξιάν και την της μητρός μου

 Ο υιός σας

Αλέξ. Παπαδαμαντίου».

Αυτά γράφει ο 25χρονος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911)

από την Αθήνα στον πατέρα του στη Σκιάθο στις 10 Μαΐου του 1876. Σύντομα όμως φαίνεται πως αλλάζει γνώμη και αποφασίζει να περάσει το καλοκαίρι του στην πρωτεύουσα, να βρει κάποια δουλειά «να οικονομηθεί», ιδιαίτερα μαθήματα, «προγυμνάσεις», και να προετοιμαστεί για τις εξετάσεις του για το δίπλωμα του ελληνοδιδασκάλου. Ακολούθησαν αρκετά χρόνια οικονομικής στενότητας και απογοητεύσεων, ενώ παράλληλα μάθαινε αγγλικά και γαλλικά, ώσπου προσλήφθηκε ως μεταφραστής το 1882 στην Εφημερίδα του Δημητρίου Κορομηλά και αργότερα, το 1899 στην εφημερίδα Το Άστυ του Δημητρίου Κακλαμάνου και από το 1892 στην Ακρόπολιν του Βλάση Γαβριηλίδη.

Τη συγκινητική του αλληλογραφία με τους γονείς του -συγκινητική για το είδος της σχέσης που αποκαλύπτει, για την οικονομική κατάσταση της οικογένειας του νεαρού που έμελλε να γίνει ένας από τους σπουδαιότερους πεζογράφους της νεοελληνικής λογοτεχνίας, για την καθημερινότητά του και για την προσωπική του εξέλιξη- μπορεί να διαβάσει κάθε ενδιαφερόμενος στον νέο ιστότοπο της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών, ο οποίος προσφέρει στους αναγνώστες και στους μελετητές του Παπαδιαμάντη όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την προσέγγιση του έργου του.

Στον ιστότοπο είναι προσβάσιμα τα Άπαντα του σκιαθίτη πεζογράφου στην πεντάτομη κριτική έκδοση του Δόμου από τον Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο, τα τρία μυθιστορήματα και όλα του τα διηγήματα, ποιήματα και άρθρα, μεταφράσεις του, αλλά και ψηφιοποιημένες παλιές εκδόσεις: η Φόνισσα (Φέξης, 1912), τα αδημοσίευτα εν ζωή διηγήματα της συλλογής Τα μετά θάνατον (Φέξης, 1914), όπου στο προλογικό σημείωμα επισημαίνεται ήδη, μόλις τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Παπαδιαμάντη, η «έμπνευσις και η γοητεία» της γραφής του «μεγάλου συγγραφέα», κ.ά.

Τα πρωτότυπα κείμενα συνοδεύουν ψηφιοποιημένες μελέτες, διατριβές και αφιερώματα περιοδικών, άρθρα, τα πρακτικά της Εταιρείας, αλλά και φωτογραφίες του Παπαδιαμάντη, εικαστικά πορτρέτα του, αναπαραγωγές χειρογράφων του, εξώφυλλα πρώτων εκδόσεων, εικονογραφήσεις διηγημάτων του, αλλά και οπτικοακουστικό υλικό και ντοκιμαντέρ για τον Παπαδιαμάντη και τον κόσμο του. Μια πλήρης βασική βιβλιοθήκη παλαιότερων και νεότερων μελετών για τον Παπαδιαμάντη στη διάθεση κάθε Έλληνα με ένα κλικ.πηγή.πηγή.

Ολα όσα κάνουν αυτό το νησί τον πιο ερωτεύσιμο τόπο του Αιγαίου -Τα τιρκουάζ νερά και το ενετικό κάστρο που όμοιό του δεν υπάρχει στην Ελλάδα

Ολα όσα κάνουν αυτό το νησί τον πιο ερωτεύσιμο τόπο του Αιγαίου -Τα τιρκουάζ νερά και το ενετικό κάστρο που όμοιό του δεν υπάρχει στην Ελλάδα  

Mπορεί να μην έχει τη φήμη της Μυκόνου ή της Σαντορίνης, αλλά σίγουρα η Αστυπάλαια έχει φανατικούς θαυμαστές οι οποίοι τηρούν πιστά κάθε χρόνο το ραντεβού τους με την... «Πεταλούδα του Αιγαίου», όπως την αποκαλούν λόγω του σχήματός της.

Τα τιρκουάζ νερά που την περιβάλλουν, το Ενετικό κάστρο στην κορυφή της Χώρας με την Παναγία Ευαγγελίστρια και τον Αγιο Γεώργιο που περιβάλλεται από τα κατάλευκα κυκλαδίτικα σπίτια, τα σοκάκια και οι απίστευτες παραλίες καθιστούν την Αστυπάλαια, το νησί που λειτουργεί σαν γέφυρα ανάμεσα στα Δωδεκάννησα και τις Κυκλάδες,  έναν τόπο ερωτεύσιμο.

Οι παραλίες

Ο Πέρα Γιαλός ανήκει στην κατηγορία των οικογενειακών παραλίων με ρηχά νερά, ομπρέλες, ταβέρνες και cafes. Στην ίδια κατηγορία και το Λιβάδι σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από την χώρα με πληθώρα επιλογών για τους λάτρεις των θαλάσσιων σπορ. Ιδιαίτερα δημοφιλής και η παραλία της Μαλτεζάνας με τα ερείπια μιας ρωμαϊκής βίλας, όπως τα Καμινάκια και το Στενό. Για τους λάτρεις των πιο απομονωμένων παραλιών ενδείκνυται ο κόλπος στα Τζανάκια και ο αμμουδερός Αγιος Ιωάννης, τον οποίο μπορείτε να προσεγγίσετε μόνο με καραβάκι. Μικρές και ερημικές είναι οι παραλίες Αγιος Κωνσταντίνος, Βάτσες (μόνο με καΐκι), Πάνορμος, Παχιά Αμμος, καθώς και το Μπλε Λιμανάκι (Διαπόρι) στη Μαλτεζάνα. Επίσης απομονωμένα είναι τα Μουρά, μια μικρή παραλία την οποία μπορείτε να προσεγγίσετε με βαρκάκι από τη Μαλτεζάνα.

Από τον Πέρα Γιαλό, φεύγουν καΐκια εναλλάξ για τα πανέμορφα νησάκια  Κουνούπα και Κουτσομύτη οι παραλίες των οποίων είναι εκπληκτικές με τιρκουάζ νερά, ό,τι πρέπει για βουτιές με μάσκα.

. πηγή. 

Το κάστρο της Αστροπαλιάς...

Καλλιτεχνικό Χωριό Βερέκυνθος

Καλωσήρθατε στο χωριό της τέχνης...
 Περίπου 5 χιλιόμετρα έξω από τα Χανιά, ανάμεσα στη Σούδα και την Τσικαλαριά, στα παλιά εργαστήρια κατασκευής τσικαλιών, βρίσκεται το καλλιτεχνικό χωριό “Βερέκυνθος”

Βερέκυνθος: Το βουνό όπου ζούσαν και λατρεύονταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι, γιοί του Δία και προστάτες των τεχνών. Ήρθαν εδώ και δίδαξαν τις πανάρχαιας τέχνες στους ανθρώπους (Μεταλλουργία, Κεραμική, Υαλουργία, Υφαντική). Σήμερα, το αρχαίο όνομα αναδύεται ξανά και παίρνει τη θέση του στον ίδιο τόπο. Οι πανάρχαιες τέχνες συγκεντρώθηκαν για να πάρουν πάλι τη θέση που τους αξίζει στη ζωή των ανθρώπων.

Συνεχίζοντας τη μεγάλη παράδοση, δημιουργήσαμε το καλλιτεχνικό χωριό “Βερέκυνθος” με κύριο στόχο την ανάδειξη των τεχνών που ήταν συνυφασμένες πάντα με τη ζωή και τον πολιτισμό του κρητικού λαού. Το καλλιτεχνικό χωριό βρίσκεται ανάμεσα στη Σούδα και τα Τσικαλαριά, στην ανατολική είσοδο της πόλης των Χανίων. Στο σημείο αυτό λειτουργούσαν παλαιότερα εργαστήρια κατασκευής τσικαλιών, δίνοντας την ανάλογη ονομασία στο χωριό.

Αντικείμενα που μαρτυρούν την παράδοση του χωριού στην κατασκευή κεραμικών και άλλων έργων, αποτελούν δυο παλιά καμίνια στα οποία οι αγγειοπλάστες έψηναν με ξύλα τα κεραμικά τους. Σήμερα, στο ίδιο μέρος λειτουργούν εργαστήρια κεραμικής, γλυπτικής, αργυροχρυσοχοΐας, υαλουργίας, δερμάτινων ειδών, αγιογραφίας, ζωγραφικής, ψηφιδωτού, κατασκευής μάσκας, διακοσμητικών εφαρμογών και παραδοσιακών κρητικών μαχαιριών. Ο χώρος είναι επισκέψιμος και μπορεί κανείς να δει τους τεχνίτες να δουλεύουν, αλλά και να βρει μεγάλη ποικιλία από χειροποίητα ντόπια, παραδοσιακά και σύγχρονα αντικείμενα τέχνης. Οι συνιστώμενες ώρες επισκέψεως είναι 10.00-14.00 και 19.00-21.00 εκτός Σάββατο απόγευμα και Κυριακή.πηγή.

Δημήτριος Βικέλας 1835 – 1908

Συγγραφέας, έμπορος και αθλητικός παράγων, που υπηρέτησε με επιτυχία, τόσο τον Κερδώο, όσο και τον Λόγιο Ερμή.

Γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου στις 15 Φεβρουαρίου 1835. Ο πατέρας του ήταν έμπορος με καταγωγή από τη Βέροια και ονομαζόταν Εμμανουήλ Μπικέλας ή Μπεκέλας, μέχρις ότου μετέτρεψε το επίθετό του σε Βικέλας. Η μητέρα του Σµαράγδα ανήκε στη μεγάλη ηπειρώτικη οικογένεια των Μελάδων, με δράση στο εμπόριο και τα γράμματα. Θείος του ήταν ο συγγραφέας Λέων Μελάς, ο οποίος με το μυθιστόρημά του Ο Γεροστάθης γαλούχησε γενεές ελληνοπαίδων.
Λόγω των συχνών μετακινήσεων του πατέρα του, αλλά και δικών του προβλημάτων υγείας, η φοίτησή του στα σχολεία δεν ήταν τακτική. Η μητέρα του, όμως, ήταν πολύ καλλιεργημένη και του προσέφερε αρκετά μαθήματα κατ' οίκον. Ο ίδιος αργότερα ομολόγησε ότι σ' αυτήν όφειλε την κλίση του προς τη λογοτεχνία. Σε κάποια από τις πολλές μετακινήσεις της οικογένειάς του ξαναβρέθηκε στη Σύρο, όπου και φοίτησε στο Λύκειο του Χρήστου Ευαγγελίδη. Εκεί, αυτός και ο συμμαθητής του Εμμανουήλ Ροΐδης, εξέδιδαν χειρόγραφη εφημερίδα. Στα γράμματα εμφανίσθηκε το 1851, όταν σε ηλικία 16 ετών μετάφρασε από τα γαλλικά το θεατρικό έργο του Ρακίνα Εσθήρ.
Σε ηλικία 17 ετών ο Βικέλας εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, στην αρχή ως λογιστής στην εμπορική επιχείρηση των θείων του Αφοί Μελά και στη συνέχεια ως συνεταίρος. Από τους εμπορικούς κύκλους του Λονδίνου εκτιμήθηκε η εργατικότητα, η μεθοδικότητα, η εντιμότητα και η ευρύτητα του πνεύματός του. Ανέπτυξε φιλία με τον πρεσβευτή της Ελλάδας στο Λονδίνο Σπυρίδωνα Τρικούπη και τον γιο του Χαρίλαο, μετέπειτα πρωθυπουργό, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάληψη και τη διοργάνωση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896.
Τις ελάχιστες ελεύθερες ώρες, ο νεαρός Βικέλας παρακολουθούσε μαθήματα Βοτανικής και Αρχιτεκτονικής στο University College, ενώ εξασκούσε το ταλέντο του στις ξένες γλώσσες. Παράλληλα, έγραφε διηγήματα, ποιήματα και μετέφραζε στα ελληνικά τα παραμύθια του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και τις τραγωδίες του Σαίξπηρ.
Το 1876 η εταιρεία Μελά διαλύθηκε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και ο Δημήτριος Βικέλας, έχοντας κάνει μια σεβαστή περιουσία, σε ηλικία 41 ετών αποφάσισε να εγκαταλείψει τις επιχειρήσεις και στραφεί αποκλειστικά προς τα γράμματα και την κοινωνική δράση. Το 1877, εξαιτίας της ασθενείας της συζύγου του, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου ανέπτυξε ένα ευρύ κύκλο γνωριμιών.
Το καλοκαίρι του 1894 διεξήχθη στη γαλλική πρωτεύουσα το Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο και ο Δημήτριος Βικέλας παρακολουθεί τις εργασίες του, ως αντιπρόσωπος του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου. Στις 23 Ιουνίου, ημέρα λήξης των εργασιών του Συνεδρίου, αποφασίστηκε η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων, µε την τέλεση της πρώτης διοργάνωσης το 1896 στην Αθήνα. Η συμβολή του Δημητρίου Βικέλα υπήρξε καθοριστική, ενεργώντας αυτοβούλως και χωρίς να έχει την εξουσιοδότηση του Πανελληνίου για να χειριστεί ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Η αρχική σκέψη του Βαρώνου Ντε Κουμπερτέν ήταν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες να γίνουν το 1900 στο Παρίσι, αλλά ο εμπνευσμένος λόγος του Βικέλα ανέτρεψε την κατάσταση. «...Στην Αθήνα, ασφαλώς δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να οργανώσουμε μεγαλοπρεπείς γιορτές, αλλά τις πολλές ελλείψεις μας θα αναπληρώσει η εγκαρδιότητα της υποδοχής μας. Δεν θα προσφέρουμε στους επισκέπτες μας διασκεδάσεις άξιες προς την περίσταση, αλλά έχουμε να δείξουμε τα µνηµεία και τα ερείπια της αρχαιότητος και να τους οδηγήσουμε στους τόπους όπου τελούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τους αγώνες τους…» είπε, σε μια αποστροφή της ομιλίας του και συνεπήρε τους συνέδρους, οι οποίοι ψήφισαν ομόφωνα την Αθήνα.
Η τολμηρή πρωτοβουλία του Βικέλα προκάλεσε ενθουσιασμό στην κοινή γνώμη και τον τύπο στην Ελλάδα και ήταν η αιτία που συνέβαλε στην απροσδόκητα μεγάλη επιτυχία της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων τότε, αλλά και στην παγίωση του θεσμού τα επόμενα χρόνια. Ο Δημήτριος Βικέλας εξελέγη το 1894 πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Παρέμεινε στη θέση αυτή έως το 1896, οπότε τον διαδέχθηκε ο βαρώνος Ντε Κουμπερτέν. Πέρασε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του στην Αθήνα, όπου πέθανε στις 7 Ιουλίου 1908, χτυπημένος από την επάρατη νόσο.
Ο Δημήτριος Βικέλας θεωρείται, μαζί με τον Γεώργιο Βιζυηνό, ο εισηγητής του ηθογραφικού διηγήματος στην Ελλάδα. Ο Λουκής Λάρας είναι το πιο γνωστό του έργο, με ξεχωριστή θέση στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Πεζογράφημα με ρεαλιστικό και κοινωνικό περιεχόμενο, γράφτηκε το 1879 και αναφέρεται στις επιπτώσεις τις επανάστασης του 1821 στους απλούς ανθρώπους. Άλλα σημαντικά διηγήματά του είναι Ο Παπα-Νάρκισσος, Ο Λυσσασμένος, Η άσχημη αδελφή, Φίλιππος Μάρθας και Γιατί έγινα Δικηγόρος.
Ο Δημήτριος Βικέλας ανέπτυξε σημαντικό κοινωφελές έργο. Ίδρυσε τον Οίκο Τυφλών, τη Σεβαστοπούλειο Σχολή και το 1899 τον Σύλλογο προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων για την έκδοση βιβλίων σε φθηνή τιμή. Μετά το θάνατό του κληροδότησε την πλούσια βιβλιοθήκη του στο δήμο Ηρακλείου Κρήτης, τη γνωστή και σήμερα Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη.

Εργογραφία

• «Άπαντα» (εκδ. Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων)
• «Διηγήματα» (εκδ. Εστία)
• «Λουκής Λάρας» (εκδ. Εστία)
• «Η ζωή μου» (εκδ. Εκάτη)
• «Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν» (εκδ. Εκάτη)

ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/biographies/226#ixzz37EX6vNUh

Το γνωστότερο λογοτεχνικό έργο του Δημήτριου Βικέλα είναι ο «Λουκής Λάρας«, ένα ιστορικό μυθιστόρημα βασισμένο στις μαρτυρίες ενός υπαρκτού προσώπου. Αφορμή της έμπνευσης του συγγραφέα στάθηκε η γνωριμία του στο Λονδίνο με έναν ομογενή από την Χίο, τον Λουκά Τζίφο, που σύμφωνα με παράκληση του συγγραφέα του άφησε τις αυτοβιογραφικές του σημειώσεις. Ο Δημήτριος Βικέλας κατάφερε να διαμορφώσει αυτές τις σημειώσεις του γέροντα από τη Χίο και να δημιουργήσει ένα εκτεταμένο πεζογράφημα που κυμαίνεται ανάμεσα στην ηθογραφία και την ιστορία και έχει έκταση ανάλογη με μια νουβέλα.

Περίληψη του Λουκή Λάρα:
Σημείο εκκίνησης της αφήγησης είναι το 1821, όταν ο εικοσάχρονος τότε Λουκής Λάρας βρίσκεται στη Σμύρνη και ασχολείται με το εμπόριο μαζί με τον πατέρα του. Για την Επανάσταση και τη Φιλική Εταιρεία γνώριζε λίγα και έτρεφε ελάχιστες ελπίδες για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού. Με την έναρξη της Επανάστασης οι Τούρκοι τρομοκρατούν τους χριστιανικούς πληθυσμούς κι έτσι πατέρας και γιος καταφεύγουν στη Χίο, όπου βρίσκεται η υπόλοιπη οικογένεια. Μολονότι διαθέτει ψυχικά χαρίσματα και σωματικά προσόντα, δε συμμετέχει ενεργά στον αγώνα. Ένα χρόνο μετά οι Τούρκοι επιτίθενται στη Χίο και μπροστά στον επερχόμενο κίνδυνο η οικογένεια εκπατρίζεται ξανά. Καταφεύγουν πρώτα στη Μύκονο, κατόπιν στις Σπέτσες και αργότερα στην Τήνο, όπου ο Λουκής Λάρας επιδίδεται με επιτυχία στο εμπόριο. Εκεί πεθαίνει ο πατέρας του ήρωα. Τελικά, ο ήρωας επιστρέφει κρυφά στη Χίο, για να ξεθάψει και να πάρει μαζί του κάποια κοσμήματα και ασημικά, που είχε κρύψει στον κήπο του σπιτιού του λίγο πριν αναχωρήσουν για τη Μύκονο. Μετά από κόπους και κινδύνους πετυχαίνει το παράτολμο έργο του, αλλά αμέσως ανταλλάσσει τον θησαυρό του για να σώσει μια αιχμάλωτη στους Τούρκους κοπέλα, κόρη ενός φίλου του πατέρα του. Το έργο καταλήγει στην αναπόληση της ευτυχισμένης πια ζωής του Λουκή, αφού αποκατέστησε τα αδέρφια του, παντρεύτηκε την κόρη που έσωσε και έφτιαξε μαζί της μια μεγάλη και ευτυχισμένη οικογένεια.

Συγγραφέας: Δημήτριος Βικέλας
Έτος πρώτης έκδοσης: 1879
Πηγή: www.sarantakos.com το κατεβάζουμε δωρεάν, από εδώ  ebooks4greeks.gr

Η πατρότητα και οι έριδες της ρακής – Ελληνική ή Τούρκικη;

Η πατρότητα της ρακής, οι έριδες των Βαλκανίων και η ελληνική προέλευση της λέξης. Γιατί δεν την ήθελε ο Ερντογάν

Τρεις Γιουγκοσλάβοι αγρότες φωτογραφίζονται δίπλα σ΄ένα υπαίθριο καζάνι στους λόφους κοντά στο Σεράγεβο το 1937 και αναρωτιόμαστε για τη λεζάντα που γράφει, Are they making rakija?
Μαθαίνουμε λοιπόν ότι φτιάχνουν «ράκια», το πιο δημοφιλές ποτό των Βαλκανίων που παράγεται από την απόσταξη φρούτων. Διακρίνουμε το καζάνι-αποστακτήρα και το βαρέλι. Η πρώτη σκέψη ήταν ότι πρόκειται για τη δικιά μας ρακή, αλλά το ποτό αυτό διαφέρει κατά τόπους, αν και έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά. Μη βιαστείτε λοιπόν να πείτε ότι μας πήραν την ιδέα, αλλά δεχτείτε τις κοινές ρίζες που έχουμε με τους γείτονες, καθώς ο καθένας από αυτούς θεωρεί ότι το ποτό είναι δικό του.

Εθνικό ποτό το χαρακτηρίζουν τόσο Τούρκοι, Αλβανοί και  Σέρβοι, ενώ κυρίαρχη θέση έχει σε Βουλγαρία, Βοσνία, Κροατία και Μαυροβούνιο που παράγουν το προϊόν από φρούτα , όπως δαμάσκηνα, βερίκοκα και σταφύλια. Το τελικό προϊόν λέγεται Slivonica. Ανάλογα με την περιοχή, η «ράκια» διαφέρει σε περιεκτικότητα αλκοόλ. Συνήθως είναι 40% , αλλά γίνεται και πιο «δυνατή»  όταν ανεβάζει περιεκτικότητα σε αλκοόλ από 50 έως 80 %.

Για την προέλευση του ονόματος έδωσαν μάχη οι Τούρκοι για να πείσουν την διεθνή κοινότητα ότι προέρχεται από την τουρκική λέξη rakı, η οποία με τη σειρά της προέρχεται από την αραβική araq που σημαίνει «συμπύκνωση» δηλαδή η τελευταία φάση της απόσταξης.
Με αυτή την ερμηνεία ενίσχυσαν τα επιχειρήματά τους, ότι αυτοί διέδωσαν το ποτό στους Βαλκάνιους λαούς κατά τη περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τώρα όλοι οι λαοί των Βαλκανίων ερίζουν μεταξύ τους για την «πατρότητα» του ποτού, χωρίς όμως κανείς να μιλά για την ελληνική προέλευση της λέξης.

Ρακί ή Ρακή ή Τσικουδιά η Ελληνική
Οι διάφορες ονομασίες προέρχονται κατευθείαν από την Αρχαία Ελλάδα, ενώ αναφορές κάνει και ο Αριστοτέλης. Έτσι, όχι μόνο αμφισβητείται η ανατολίτικη προέλευση του ποτού , αλλά υπάρχει και η ετυμολογική εξήγηση της λέξης που ισχυροποιεί την ελληνική εκδοχή. Η ονομασία ρακή είναι το απόσταγμα που παράγεται από στέμφυλα ή στράφυλα από ρώγες ή αρχαία ελληνικά ραξ ή ιωνικά ρωξ, δηλαδή ρώγες σταφυλιών! Η ρακή λέγεται και τσικουδιά, επειδή τα στέμφυλα στην Κρήτη λέγονται και τσίκουδα. Σε άλλα μέρη της Ελλάδος τα στέμφυλα ονομάζονται και τσίπουρα οπότε εκεί η ρακή λέγεται και τσίπουρο.
Στη δεκαετία του 1920, ο τότε Kρητικός πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος ψήφισε νόμο στη Βουλή για την από­σταξη της ρακής, με τον οποίο δόθηκαν οι πρώτες άδειες για ρακοκάζανα σε αγρότες και αμπελουργούς της Κρήτης, έτσι ώστε να αρχίσουν να παράγουν νόμιμα τη ρακή.
Η Τουρκία κατοχύρωσε τη ρακή, αλλά δεν τη θέλει ο Ερντογάν
Το 1989 ψηφίστηκε ο 1576/89 κανονισμός της ΕΟΚ για τα οινοπνευματώδη ποτά στον οποίο οι Τούρκοι κατοχύρωσαν το όνομα «raki» και οι Έλληνες τα ονόματα τσίπουρο Τυρνάβου, τσίπουρο Μακεδονίας, τσίπουρο Θεσσαλίας και τσικουδιά Κρήτης.
Συνεπώς από το 1989 η ρακή στην Ελλάδα λέγεται πια επίσημα τσικουδιά, αν και η ονομασία ρακή είναι ελληνική λέξη. Τα πράγματα έβαλε στην θέση του ο  Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος  τον Απρίλιο του 2013 δήλωσε ότι το εθνικό ποτό της Τουρκίας δεν είναι η μπίρα, ούτε το ρακί, το οποίο λάτρευε ο Κεμάλ Ατατούρκ, αλλά το μη αλκοολούχο αϊράνι, ένα κρύο ρόφημα με βάση το γιαούρτι. Αγνοείται η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης.


Τρόπος παρασκευής της ρακής
Τα υπολείμματα του μούστου κατά την παραγωγή του κρασιού που απομένουν από το πάτημα των σταφυλιών (τα τσάμπουρα, οι φλούδες και τα κουκούτσια), σφραγίζονται μέσα σε βαρέλια. Εκεί παραμένουν μέχρι την ολοκλήρωση της ζύμωσης, οπότε πλέον είναι έτοιμα για την απόσταξη. Το προϊόν που προκύπτει μετά την ολοκλήρωση της ζύμωσης ονομά­ζεται στέμφυλα ή τσίκουδα και από εδώ προκύπτει και η πασίγνωστη ονομασία της ρακής «τσικουδιά» που αποτελεί ουσια­στι­κά το δεύτερο ταυτόσημο όνομά της. Έπειτα τα στέμφυλα ή τσίκουδα μαζί με τα υγρά τους μεταφέρονται από τα βαρέλια σε καζάνια, τα οποία ονομά­ζονται ρακοκάζανα ή άμβυκες, όπου αφού σφραγιστούν όσο γίνεται πιο καλά και ερμητικά, αρχίζουν να βράζουν και όταν πλέον φτάσουν στην απαιτούμενη θερμοκρα­σία ξεκινά η διεργασία της απόσταξης.

Ο πολύ αργός ρυθμός στην όλη διαδικασία εξασφαλίζει το βέλτιστο αποτέλε­σμα. Κάθε καζανιά μπορεί να χρειαστεί περίπου τρεις ώρες. Από το καπάκι του καζανιού, μέσα από ένα σωληνάκι του που είναι τοποθετημένο σε αυτό και ψύχεται εξωτερικά με νερό, ρέει το απόσταγμα και έπειτα υγροποιείται ο ατμός που βγαίνει ως τσικουδιά. Πιο δυνατό θεωρείται το πρώτο απόστα­γμα που θα κυλήσει και το οποίο ονομάζεται  «πρωτοράκι». Βλέπουμε έτσι ότι η ρακή, σε αντίθεση με το γνωστό σε όλους τσίπουρο, είναι αποτέλεσμα μονής απόσταξης, κατά την οποία δεν προστίθεται άλλο αρωματικό φυτό. Αποτελεί απόσταγμα αποκλειστικά και μόνο από τα τσίκουδα, τα οποία είναι τα στυμμένα με πολύ μεγάλη επιμέλεια όπως ορίζει ο νόμος.

Στην υγειά σας!

Και τέλος….


*Αντλήθηκαν πληροφορίες από άρθρο του κ. Μάκη Κρασανάκη  (πρόεδρος των Κρητών Α. Παρασκευής Αττικής και Δ/ντης Υπ. Πολιτισμού).
Πηγή: mixanitouxronou.gr
                          Στάξε - Στάξε ρακή στο κρύσταλλο σταλαγματιά μετάξι
                         δύο ρακάκια σαν θα πιω τον κόσμο βλέπω εν τάξει...