Φευγει ο χρονος και περνα και δε γιαγέρνει πίσω...

Ένα όμορφο φωτογραφικό βίντεο γεμάτο νοσταλγικές στιγμές από το χωριό, τη γιαγιά, τον παππού.

Nikos Kikakis https://www.youtube.com/@fotokik/videos

Ναυπλίο - η παλιά πόλη

.

.Η παλιά πόλη του Ναυπλίου, όπως την γνωρίζουν σήμερα τόσο οι κάτοικοι όσο και τα εκατομμύρια των επισκεπτών της, αποτελεί από το 1962 ένα «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» που κατάφερε να διασωθεί από την τσιμεντοποίηση, την αντιπαροχή και την ανεξέλεγκτη “ανάπτυξη” χάρη στον Νόμο και τους αγώνες μιας αρχαιολόγου. 

Πρόκειται για την Ευαγγελία Πρωτονοτάριου Δεϊλάκη, την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων, που δεν δίστασε να συγκρουσθεί με τοπικά, επιχειρηματικά αλλά και πολιτικά συμφέροντα της εποχής προκειμένου να προστατεύσει αυτόν τον μικρό πολιτιστικό και αρχιτεκτονικό θησαυρό από τη στρεβλή οικονομική και τουριστική ανάπτυξη που σάρωνε τη χώρα. 

Εφαρμόζοντας με περισσή αυστηρότητα τον Αρχαιολογικό Νόμο και τη “Χάρτα της Βενετίας”, επέβαλε κανόνες και περιορισμούς σε κάθε μορφή επιχειρηματικής δραστηριότητας στην προστατευόμενη πόλη και συγκρούστηκε με εργολάβους και επιχειρηματίες που στα χρόνια της δικτατορίας θέλησαν να “εκσυγχρονίσουν” το Ναύπλιο με πολυκατοικίες και τσιμεντένια ξενοδοχεία. Στη μάχη της αυτή η Δεϊλάκη βρέθηκε απελπιστικά μόνη.

Οι κάτοικοι της πόλης την θεωρούσαν εχθρό της ανάπτυξης και των συμφερόντων τους, ο εμπορικός σύλλογος οργάνωνε απεργίες εναντίον της και οι παράγοντες του τόπου έστελναν παράπονα και καταγγελίες εις βάρος της στο καθεστώς των συνταγματαρχών. 

Όταν τελικά το 1973 κατάφεραν να πετύχουν την πολυπόθητη μετάθεση της αρχαιολόγου από το Ναύπλιο στον Βόλο ήταν πια γι' αυτούς αργά. Ώς την πτώση της χούντας τρία τσιμεντένια κτήρια προλαβαίνουν να σηκωθούν στο Ναύπλιο και η πόλη περνά σχεδόν αλώβητη από τη λαίλαπα της “ανάπτυξης”. 

Το Ναύπλιο, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, είναι ό,τι ο Νόμος και η απαρέγκλιτη τήρησή του κατάφεραν να διατηρήσουν αναλλοίωτο. Αυτός ο μικρός αλλά ιστορικός πόλος έλξης εκατομμυρίων επισκεπτών είναι ό,τι σώθηκε από την τυφλή και αλόγιστη επιχειρηματικότητα που κάποτε ήθελε να ρίξει τη Δεϊλάκη στην πυρά και σήμερα απολαμβάνει τα τεράστια οφέλη της τότε αυστηρής εφαρμογής του Νόμου.

Η προσήλωση της αρχαιολόγου στη νομιμότητα έδωσε καρπούς ανεκτίμητης αξίας για τους σημερινούς κατοίκους της πόλης που οφείλουν ένα τεράστιο ευχαριστώ σε αυτή την επιστήμονα που κόντρα σε κάθε μορφή συμφερόντων και οπλισμένη με τον Αρχαιολογικό Νόμο έσωσε το Ναύπλιο από την “ανάπτυξη”.

Είναι ο ίδιος Νόμος που το 2016 τέθηκε υπό αίρεση και μια κερκόπορτα άνοιξε στις ορέξεις όσων θεωρούν περιττή την άποψη των αρχαιολόγων για τη μορφή των δραστηριοτήτων που συνάδουν σε προστατευόμενες πόλεις και περιοχές. Και την κερκόπορτα αυτή την άνοιξε το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης με τίτλο «Νέο θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις» και προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.

Πόλεις όπως, για παράδειγμα, το Ναύπλιο αλλά και γενικότερα χώροι αρχαιολογικής και ιστορικής κληρονομιάς, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν και πάλι τους ίδιους κινδύνους και ό,τι έσωσε τότε η δικαιωμένη τελικά από τον χρόνο και τα αποτελέσματα Δεϊλάκη μπορεί να χαθεί μισόν αιώνα μετά, αν εκλείψει η σχετική νομοθετική προστασία από τις “οικονομικές δραστηριότητες”.

Η “κακιά” αρχαιολόγος, που τις δεκαετίες του '60 και του '70 δεν άφηνε τους Ναυπλιώτες να αλλάξουν ούτε παντζούρι στο σπίτι τους και αγωνίστηκε ώστε να μην γεμίσει η πόλη με τα ξενοδοχειακά τερατουργήματα που ο ΕΟΤ κατάφερε τελικά να σηκώσει πάνω στα τείχη της Ακροναυπλίας, κατάφερε ό,τι κατάφερε έχοντας στα χέρια της έναν νόμο. Χωρίς αυτόν τον νόμο καμία και κανένας αρχαιολόγος δεν θα μπορέσουν να σώσουν το Ναύπλιο και το κάθε Ναύπλιο.

Η Ευαγγελία Πρωτονοτάριου Δεϊλάκη απεβίωσε στις 24 Ιουλίου 2002, σε ηλικία 71 χρονών.

Πηγή: Πέτρος Κατσάκος, 30/11/2016 για την Αυγή

«Παιδική Πασχαλιά» – Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη [✩audio-book]

 

Τὸν υἱόν της τὸν καπετὰν Κομνιανὸν τὸν ἐπαντρολογοῦσεν ἤδη ἡ γρια-Κομνιανάκαινα, ἂν 〈καὶ〉 δὲν εἶχε χρονίσει ἀκόμη ἡ νύμφη της, ἡ μακαρῖτις. Τὰ δύο ὀρφανά, μία κόρη ὀκταέτις καὶ ἓν τετραετὲς παιδίον, ἐφόρουν μαῦρα, κατάμαυρα, ὁποὺ ἐστενοχώρουν κ᾽ ἐχλώμιαιναν τὰ πτωχὰ κάτισχνα κορμάκια των, καὶ ἦτον καημὸς καρδιᾶς νὰ τὰ βλέπῃ τις. Ἐνθύμιζαν τὸ δημῶδες δίστιχον:

Βαρύτερ᾽ ἀπ᾽ τὰ σίδερα εἶναι τὰ μαῦρα ροῦχα,
γιατὶ τὰ φόρεσα κ᾽ ἐγὼ γιὰ μιὰν ἀγάπη πού ᾽χα.

Συγγραφέας: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911)

Αφήγηση: Ανδρέας Χατζηδήμου

Πηγή:  Ανοικτή Βιβλιοθήκη 

 [ https://open.spotify.com ]

.

STING (μια νέα έκδοση του τραγουδιού "Russians" κιθάρας/τσέλο)"

 "Russians", το οποίο ήταν εμπνευσμένο από τον Ψυχρό Πόλεμο και αρχικά εμφανίστηκε τo 1985 στο ντεμπούτο του άλμπουμ, The Dream of the Blue Turtles.
μια νέα έκδοση του τραγουδιού  Russians (Guitar / Cello Version) 

Στο τραγούδι συμμετέχει ο τσελίστας Ramiro Belgardt με τον Sting στα φωνητικά και την κιθάρα. Η παραγωγή του έγινε από τον Martin Kierszenbaum. Ο μουσικός μοιράστηκε επίσης ένα βίντεο από την ηχογράφηση του τραγουδιού, παρουσιάζοντας τον ίδιο και τον Belgardt σε ένα οικείο περιβάλλον στούντιο.
«Μόνο σπάνια τραγούδησα αυτό το τραγούδι εδώ και πολλά χρόνια από τότε που γράφτηκε, γιατί ποτέ δεν πίστευα ότι θα ήταν ξανά επίκαιρο», εξήγησε ο Sting σε μια δήλωση. (...)  Εμείς, όλοι μας, αγαπάμε τα παιδιά μας. Σταματήστε τον πόλεμο».
https://www.instagram.com/tv/CavQo-xF4xp/?hl=el

Mικρά Aσία... Aναζητώντας Όσα δεν Έσβησε ο Χρόνος

 

Οδοιπορικό στη Μικρά Ασία, το οποίο αποτελείται από τέσσερα ημίωρα ντοκιμαντέρ. Μέσα από το διάλογο δύο ψυχών που αναζητούν τις ρίζες τους περιηγούμαστε είκοσι πόλεις των μικρασιατικών παραλίων -από την 'Ασσο έως τα Μύρα- και ανακαλύπτουμε την ιστορία τους διαχρονικά. Η σειρά εμπλουτίζεται με τρισδιάστατες αναπαραστάσεις μνημείων.

Από την 'Ασσο στο Αϊβαλί

Η περιήγηση ξεκινά από την 'Ασσο, την αποικία των Μηθυμναίων, που ιδρύθηκε στις αρχές της πρώτης χιλιετίας π.Χ. Ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις των μικρασιατικών παραλίων απέναντι από τη Λέσβο. Η πόλη είχε τα ωραιότερα τείχη του ελληνικού κόσμου, που χρονολογούνται στη Βυζαντινή εποχή. Ο κινηματογραφικός φακός εστιάζει στο ναό της θεάς Αθηνάς, στην Παλαίστρα, στο θέατρο, στην Αγορά, στη Νεκρόπολη.

Επόμενος σταθμός είναι η Πέργαμος, ένα αξιόλογο πνευματικό κέντρο του αρχαίου κόσμου, που συγκέντρωσε τα πρωτεία στις τέχνες, τις επιστήμες και τα γράμματα. Την πόλη κοσμούν δύο σημαντικά μνημεία: η Βιβλιοθήκη και το Ασκληπιείο, το οποίο χτίστηκε την εποχή του αυτοκράτορα Αδριανού και ήταν κέντρο θεραπευτικής αγωγής και λατρείας. Μέσα από τους διαλόγους των δύο προσώπων ξαναζωντανεύουν σημαντικές περίοδοι της ιστορίας της πόλης: τον 8ο αιώνα π.Χ. πρωτοκατοικήθηκε από τους Αιολείς, στην Ελληνιστική εποχή γνώρισε σημαντική οικονομική και πνευματική ακμή και από τους Χριστιανικούς χρόνους διασώζεται ο ναός του Αγίου Αντίπα, που θεωρείται ότι ήταν ο πρώτος μάρτυρας του Χριστιανισμού στη Μικρά Ασία. Η Πέργαμος δεν ήταν παρά ένας απέραντος τόπος λατρείας, γεμάτος ιερά, όπως το Ηρώο, που ήταν αφιερωμένο στη μνήμη των βασιλέων της πόλης, το Τραϊάνειο, ο ναός του Τραϊανού, το Σεραπείο.

Το οδοιπορικό συνεχίζεται στο Αϊβαλί, τις παλιές Κυδωνίες, μια πόλη ξεχωριστής ομορφιάς την εποχή της ακμής της. Τότε οι εκκλησίες και τα μοναστήρια συνυπήρχαν με τα εμπορικά κτήρια και έδιναν μια εικόνα της δημιουργικότητας και της θρησκευτικότητας του Ελληνισμού.

Αφήγηση: Ευγενία Μαραγκού, Αλέξανδρος Ράπτης Σενάριο-σκηνοθεσία: Δημήτρης Λουκόπουλος Μουσική: Γιώργος Μαγουλάς Έρευνα: Γιώργος Πηλιχός Διεύθυνση παραγωγής: Τζίνα Πετροπούλου Φωτογραφία: Nady Francis Σκηνοθεσία τρισδιάστατων γραφικών: Βαγγέλης Χριστοδούλου Επιστημονική επιμέλεια αναπαραστάσεων: Γιάννης Σβώλος Διεύθυνση ψηφιακής παραγωγής: Δημήτρης Εφραίμογλου Τρισδιάστατα γραφικά: Βαγγέλης Χριστοδούλου (επικεφαλής), Α. Ωνασιάδης, Η. Μιχαηλίδης, Α. Χέμερυ Δισδιάστατα γραφικά: Λυδία Αμπαστάδο, Πέγκυ Τσαπρούνη Μοντάζ: Αντώνης Ξένος, Θανάσης Τάκης Post Production: Imagina Computer Graphics

Ὁ Στρατηγός Μακρυγιάννης († Μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης)

 

Αδελφέ Μακρυγιάννη,

 

 

Σου μιλάω σαν σε ζωντανό φίλο και αδελφό εν Χριστώ. Γιατί πιστεύω πως ζεις στον κόρφο του Θεού, όπως έλεγες. Τώρα, βέβαια, τα έμαθες όλα. Όταν ήσουνα εδώ, χάρη στην πίστη και τη χριστιανική ζωή σου, εγνώριζες ελάχιστα. Τώρα βλέπεις την ανθρώπινη ματαιότητα και το σκοτάδι του κόσμου με τέλεια γνώση. Και κατανοείς πλήρως τι σημαίνει ο λόγος του Χριστού: «όλος ο κόσμος κείται εν τω πονηρώ». Βλέπεις ότι το σατανικόν έρεβος έχει κατακαλύψει τα πάντα και μονάχα όσοι με συνέπεια πιστεύουν και ζουν εν Χριστώ, κατορθώνουν σε κάποιο μέτρο να φωτίζωνται από την αλήθεια του Θεού.

 

Υπήρξες πιστός Ορθόδοξος, στο βαθμό που προσδιόριζαν διάφοροι παράγοντες: φυσική καταβολή, ανατροφή, περιβάλλον, παιδεία, συνθήκες, προαίρεση. Και αναδείχτηκες αληθινός δούλος του Θεού, τέκνο πιστό της Εκκλησίας, παραδοσιακός Έλληνας. Σε εγνώρισα πριν τρεις μήνες. Και θαύμασα την ευσέβειά σου, την πίστη σου, την ευθύτητά σου, τη γνώση σου, την εντιμότητά σου, τη σωφροσύνη σου, την αγάπη σου στον Θεόν και τον πλησίον, τη λεβεντιά σου, την αυτοθυσία σου, την επιμονή σου στις προσευχές, την υπομονή σου στους τρομερούς πειρασμούς σου, την ευχαριστία σου στον Κύριον κατά το παρατεταμένο μαρτύριο των αθεράπευτων τραυμάτων σου, των ανοικτών σου πληγών.

 

Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ

 

ΜΑΡΙΚΑ ΝΕΖΕΡ.

 

Στα πρώτα της θεατρικά βήματα έπαιζε με την αδερφή της Κατίνα (ονομάζονταν "Τα Νεζεράκια"). Από 13 ετών ανήλθε στη θεατρική σκηνή στο Κάιρο όπου και κατέλαβε διαπρεπή θέση κυρίως στο μουσικό επιθεωρησιακό είδος.

Το 1927 συνεργάστηκε με τον Θίασο του Ι. Παπαϊωάννου και εμφανίστηκε στις οπερέτες: «Ο χορός της τύχης», «Μαμζέλ Νιτούς», «Χαλιμά» και «Κρυφό Ρομάντσο» (οι δύο τελευταίες του Θ. Σακελλαρίδη).

Διέπρεψε στις επιθεωρησιακές παραστάσεις και τα συγκροτήματα της Σοφίας Βέμπο με το χαρακτηριστικό τύπο της "καρατερίστας". Σημείωσε μεγάλη επιτυχία στο ρόλο της Μαντάμ Σουσούς του Ψαθά, τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο.

Μέχρι μεγάλης ηλικίας συμμετείχε σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες μεταξύ των οποίων και στην αξεπέραστη κωμωδία "Της κακομοίρας" του Ντίνου Κατσουρίδη όπου και σημείωσε ίσως τη μεγαλύτερη κινηματογραφική της επιτυχία ως προξενήτρα του Κυρ Παντελή
Ήταν κόρη του Κωνσταντίνου Νέζερ και της ηθοποιού και μίμου Κλεοπάτρας Νέζερ, παντρεμένη με τον ηθοποιό Ερρίκο Κονταρίνη. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της ήταν κατάκοιτη, μαζί με την επίσης κατάκοιτη αδερφή του άντρα της. Απεβίωσε το 1989 και κηδεύτηκε με παρουσία λίγων μόνο καλλιτεχνών, στο Κοιμητήριο του Βύρωνα. 

wikipedia. 

. ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑ ΜΑΡΙΚΑ ΝΕΖΕΡ

Σαν τα "Έρημα Χωριά"

 "Έρημα χωριά" Πέτρος Κουλουμής

(Dasho Kurti-Ηλίας Κατσούλης) Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας  

 

Βυζαντινά Κάλαντα από τον 17ο αι. / Byzantine Carols from 17th century /

 A voice from Byzantium

Αλφάβητος στη γέννηση του Ιησού Χριστού Ἄναρχος Θεὸς καταβέβηκεν, ήχος α΄ & πλ. α΄. Χειρόγραφο Βιβλιοθήκης Παναγιώτου Γριτσάνη Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου και Στροφάδων αριθμ. 8, 324. Έτος 1698. Γραφέας ὁ Κυπριανὸς ἱερομόναχος Ἰβηρίτης. Εξήγηση στη Νέα Μέθοδο: καθ. Θωμάς Αποστολόπουλος .

 Alphabetic acrostic Christmas song Ἄναρχος Θεὸς καταβέβηκεν (Beginningless God got down), echos I & plagal I. Codex Gritsanis 8, 324, dated 1698. Scribe Kyprianos Hieromonk of Iviron. Codex Holly Metropolitan of Zakynthos and Strofades, Panagiotis Gritsanis collection 8, 324. Transcription into staff notation: prof. Thomas Apostolopoulos. Stella Kampouridou: kaval Thanasis Koulentianos: qanun Emanuela Mandrila: voice Kyriakos Kalaitzidis: oud, voice Στέλλα Καμπουρίδου: καβάλ Θανάσης Κουλεντιανός: κανονάκι Emanuela Mandrila: φωνή

Άλλαξαν Πολλά - Λαυρέντη Μαχαιρίτσα

 

Στην πλατεία που έχει αδειάσει
στο τραγούδι που έχει σωπάσει
στην πηγή που ‘χει στεγνώσει
στη γιορτή που ‘χει τελειώσει.

Σαν εικόνα παλιά ξεθωριάζει
ένας κόσμος που γύρω αλλάζει
όπως κι εσύ μαζί κι εγώ
έχουμε αλλάξει με τον καιρό.

Άλλαξαν πολλά μαζί κι εσύ κι εγώ.

Γειτονιές παιχνίδια παρέες
εποχές και μόδες και ιδέες
οι αγκαλιές και τα φιλιά
δε θα είναι τα ίδια ξανά.

Μοιάζουν όλα στου χρόνου τη δίνη
σαν φωνές που ο άνεμος σβήνει
ό,τι ωραίο μας φαίνεται λίγο
είναι αργά πρέπει να φύγω.

Μα όσο κι αν μας πληγώνει
ο δρόμος που τελειώνει
μας φέρνει σ’ άλλη διαδρομή.

Άσε τα είδωλα μας
να σβήνουν μακριά μας
γιατί άλλαξαν οι καιροί.

Νίκου Καββαδία, Του πολέμου και το Άλογό μου

 

Δ. Χαρισιάδη, Έφιππος στρατιώτης. Αλβανικό Μέτωπο. 1940. Μουσείο Μπενάκη

ο Του Πολέμου, που φέρει ημερομηνία 3 Ιανουαρίου 1969, αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τη συνάντηση με έναν αρβανίτη Τόσκο που έδωσε καταφύγιο στον αφηγητή, στα βουνά της Αλβανίας, στον πόλεμο: "[…] Δώσαμε τα χέρια. Γύρισε τις πλάτες κατώντας το κόνισμα και χάθηκε πίσω από τα δέντρα. Έσυρα τα χαλινάρια και ξεκινήσαμε. Μπροστά, στο ένα τσιγκέλι του σαμαριού, κρεμόταν ένα ταγάρι κριθαρίσια παξιμάδια. Πήρα δύο κι άρχισα να τραγανίζω… Πού αρχνάει ο μύθος, πού φτάνει την αλήθεια, πού η αλήθεια κόβει το μύθο… πού τελειώνει… πού ξεπερνάει… Με τέτοιο τροπάρι, στις δύο είχα φτάσει στο Δέλβινο.". 

Το Στο άλογό μου, που γράφτηκε στο Κούδεσι, τον Μάρτιο 1941, είναι μια σύντομη τρυφερή αποστροφή, ένας μελαγχολικός κουβεντιαστός μονόλογος, στο άλογο που τον συνόδευε στον πόλεμο στην Αλβανία : 

 Το να γράψει κανείς σ' έναν άνθρωπο, είναι ίσως εύκολο στους πολλούς. Το να γράψει σ' ένα ζώο, είναι αφάνταστα δύσκολο. Για τούτο φοβάμαι. Δε θα τα καταφέρω.

Τα χέρια μου έχουνε σκληρύνει από τα λουριά σου, κι η ψυχή μου από άλλη αιτία. Όμως πρέπει. Αισθάνομαι την ανάγκη. Γι' αυτό θα σου γράψω.

Στην αρχή δεν με ήθελες. Καταλάβαινες σε μένα τον άπραγο με το αδύνατο χέρι. Είχες δίκιο. Ίσως για πρώτη φορά έβλεπα άλογο από τόσο κοντά. Τ' άλογα που είχα δει στη ζωή μου ήτανε στα τσίρκα, που τα δουλεύανε κοζάκοι, και στις κούρσες, που τα παίζαν οι άνθρωποι. Αυτό με είχε πειράξει. Δεν είστε προορισμένα για τόσο χαμηλές πράξεις. Ας είναι... Αυτό είναι μιαν άλλη ιστορία, καθώς λέει ο Κίπλινγκ, αυτός που τόσο σας είχε αγαπήσει και ιστορήσει.

Το ξέρω πόσο σε κούρασα. Στραβά φορτωμένο ακολούθησες υποταχτικά στις πορείες της νύχτας. Γρήγορα γίναμε φίλοι. Με συνήθισες. Έπαψα πια να σε χάνω μέσα στ' άλλα τα ζώα της Μονάδας μας. Έπαψα να μη σε γνωρίζω.

Αν αρχίσω τα «θυμάσαι» δε θα τελειώσω ποτέ. Λατρεύω τη συντομία! Θα σου θυμίσω μονάχα τρεις νύχτες μας. (Απορώ με τον εαυτό μου απόψε. Τόσο στοργικά δε μίλησα ποτέ σε κανένα).

Θυμάσαι τη νύχτα με τη βροχή; Ανελέητα κι οι δυο μουσκεμένοι, προχωρούσαμε μέσα στη νύχτα. Μόνοι. Σε οδηγούσα ή με οδηγούσες; Κάρφωνα τα νυσταγμένα μου μάτια στο νυχτερινό παραπέτασμα, όπως δεν τα κάρφωσα τότε που αναζητούσα φανάρια στη Βόρειο θάλασσα. Η όσφρησή σου μας έσωσε. Ένας στάβλος μάς έγινε άσυλο. Παραμερίσαμε το σανό κι ανάψαμε μεγάλη φωτιά. Λέω, ανάψαμε. Εσύ μου 'δινες θάρρος. Ξαπλωμένος σ' άκουα να μασάς. Κατόπι σου μίλησα. Ποτέ δε συμφώνησα με τους ανθρώπους όπως τότε με σένα. Κοιμηθήκαμε συζητώντας. Εγώ ξαπλωμένος στο χόρτο. Εσύ όρθιο. Πόσοι άνθρωποι δεν κοιμούνται όρθιοι περπατώντας δίχως να 'χουν τη δική σου νόηση; Ας είναι...

Η δεύτερη νύχτα: Τότε που μπήκαμε μ' άλλους πολλούς μες στη μάχη. Μπορούσε κοντά από 'κεί να κουβαλήσουμε τραυματίες. Ακούσαμε μαζί τον θόρυβο του πολέμου και τον συνηθίσαμε. Πήραμε το παλικάρι με το πληγωμένο πόδι και φύγαμε. Ποτέ μου δε σε είδα πιο προσεχτικό και τόσο αλαφροπάτητο. Είχες ξεχάσει κείνο το νευρικό σου συνήθειο να πηδάς σηκώνοντας το σαμάρι. Τα 'χες όλα νιώσει ίσως πριν από μένα.

Και τώρα, η νύχτα στο βουνό με τη λάσπη: βαρυφορτωμένοι, κατάκοποι προχωρούσαμε. Είν' αφάνταστη η λύπη κι η κακομοιριά που δοκιμάζεις σαν αισθάνεσαι να 'σαι και να βλέπεις ανθρώπους και ζώα και τα πάντα μες στη λάσπη.

Άλογα και μουλάρια πεσμένα μάς κόψανε το δρόμο. Εμείς προχωρούσαμε. Άξαφνα έπεσες. Πέσαμε θέλω να πω. Με τα δυο σου πόδια σπασμένα, με το κεφάλι χωμένο στις λάσπες. Θυμάσαι πόσο προσπάθησα. Δεν το κατόρθωσα. Πρέπει να νιώσεις καλά πως δε φταίω. Ποτέ δεν προσπάθησα τόσο. Έμεινα δίπλα σου ολόκληρη νύχτα. Πιο πέρα από μας ένας Ιταλός σκοτωμένος. Πάνω μας η Μεγάλη Άρκτος, το Βόρειο Στέμμα, ο Αστερισμός του Ωρίωνα ψιχάλιζαν φως.

Δεν είδα ποτέ πώς πεθαίνουν οι άνθρωποι. Γύρισα πάντα τα μάτια μου από το θάνατο. Μα φαντάζομαι...

Παύω. Φοβάμαι μήπως πω λόγο μεγάλο.

Φυλάω ακόμη το ξυστρί και τη βούρτσα σου. Κι όταν κάποτε κι αυτά θα τα παραδώσω, θα σε φυλάξω στη μνήμη μου.

Οι κάλοι των χεριών μου από τα λουριά σου μου είναι τόσο αγαπητοί, όσο εκείνοι που κάποτε απόχτησα στις θαλασσινές μου πορείες. Θα σου ξαναγράψω!...

Κούδεσι, Μάρτης 1941

[πηγή: Νίκος Καββαδίας, Του πολέμου. Στο άλογό μου, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1987, σ. 35-39]

 

Έμεινε το διάφραγμα ανοιχτό στις αναμνήσεις...

 

 Δίφορη μνήμη  – Γιώργος Θεοχάρης

Έμεινε το διάφραγμα ανοιχτό στις αναμνήσεις.
Υπέρ των ανωνύμων που έγιναν επώνυμοι
μέσα από τα χημικά υγρά στο εμφανιστήριο.

Εδώ με τον πατέρα. Μπροστά στην κομπανία με τα κλαρίνα
Στο κέντρο «Εξοχικόν». Με τα μάτια ορθάνοιχτα
αντίκρυ στη μαγεία του μεγάλου πιάτου με τη λάμπα
και τις αστραπές. Λίγο μετά τον πόλεμο, σ᾽ένα χωριό
πούμαθε τον ηλεκτρισμό μέσ᾽ απ᾽ τα flash του φωτογράφου.
Εκεί στη μονοήμερη εκδρομή. Με μπλε ποδιές. Με τις λευκές
κορδέλες στα μαλλιά. Μαθήτριες που
ανέβαζαν στα μάτια την ψυχή τους και γίνονταν ωραίες
κάθε φορά που αναμέτριοντουσαν στο κλικ της μηχανής.

Έμεινε το διάφραγμα ανοιχτό στη θύμηση.
Χαράσσοντας το negative της ύπαρξης,
το άσπρο και το μαύρο της ζωής μας.
Εκεί λοιπόν επιβιώνει η αλήθεια της ζωής.
Στου άσπρου και του μαύρου τις διαβαθμίσεις.
Σ᾽ εκείνες τις μικρές ασπρόμαυρες φωτογραφίες
θα υπάρξουμε.

~Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Foto lux.

 

. Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης μιλάει για το βιβλίο του «Δίφορη μνήμη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.

Φθινόπωρο στην Αθήνα. (βίντεο)

-«Πρωί, και λιοπερίχυτη και λιόκαλ’ είναι η μέρα, κ’ η Aθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι.»...

(Κ. Παλαμάς)

 

.

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΛΑΜΠΗ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ

 

Η ηρεμία η απονιά
 Στήσανε τρελό χορό
Πιασμένες χέρι -χέρι
 Καυτό απομεσήμερο
   Κι ο Τζίτζικας
  Ανέμυαλος μαέστρος
 Το ταμπουρά του έπαιζε
 Σε πράσινο πανηγύρι
( Οχ, όξω φτώχεια,
  Κι ας καεί το πελεκούδι
 κι ας πάει,
Ας πάει και το παλιάμπελο!)
 ........................... .............
                   
 Ξάφνου, μία στιγμή,
Το δάσος
 Αλαφιάστηκε
 Αγρίεψε και άστραψε
  Φωτοβολίδες πορφυρές
 Στον Ήλιο
  Έδιωξε τα πουλιά
Απ' τις ανέξοδες φωλιές
 Τραγάνισε το οξυγόνο, καθώς
Δέχτηκε ύπουλα πυρά
Απ' το ανθρακικό οξύ _
 Τ' αντίπαλο δέος.
Παράλληλα,
Σε μια δεύτερη σκέψη
 Διαβίβασε, σε κάθε κατεύθυνση
Επείγον σήμα:
Το S.O.S της απόγνωσης
Να συγκίνηση τον άνεμο
που ούρλιαζε σε ξέφρενο Σιμούν.
 (Για τους ανθρώπους δε λέω
 Αυτοί κοιμούνται μακάρια
Για λόγους ευνοητούς !)
.........................................

Αχ, τα πεύκα μας κλαίω,
Τα πεύκα όλου του κόσμου
Τα καλοσυνάτα τα πεύκα
Τα ολοπράσινα, που χωρίς
Ανταποδοτικό τέλος
Μας χάρισαν απλόχερα:
Το καλοκαίρι
Τη δροσόλουστη σκιά
Ραντισμένη με ζείδωρο
Άρωμα οξυγόνου.
Το χινόπωρο
Το νοτισμένο πράσινο
Το ασίγαστο τραγούδι
Των νεκρών.
Το χειμώνα
Τα ξύλα - προσάναμμα
Στο παραμύθι της Βάβως
Στο ζεστό παραγώνι.
Οχ και την Άνοιξη,
Τη θεά των ταπεινών
Αγριολούλουδων
Με της πολύχρωμες φορεσιές
Τη Φαιδρή συναυλία των πουλιών
Στο Φεστιβάλ της Υπαίθρου
...........................................
Τώρα μαυρίσανε
Δακρίσαν τα μάτια.
Στον ορίζοντα <<ουδέν
λευκόν σημείον>>
Κιτρινήσαν τα σύγνεφα.
Ο Ήλιος - μάρτυς αυτόπτης
Φυγαδευτηκεν  έγκαιρα:
Έγινε καπνός
(Για ν' αποφύγη ίσως,
Τραβήγματα και λιπομαρτυρίες)
Η στάχτη έπνιξε την ανάσα
Απλώθηκε μακρία οδός
Και σπονδός
Σ' ολόμαυρο Κοιμητήριο.
Το έγκλημα τέλειο.
Οι δολοφόνοι άγνωστοι
Οι γερανοί του Ιβύκου
Έλαμψαν με την απουσίας τους!
.................................................
<<Τη δε επαύριον >>  Στο τόπο του εγκλήματος
Υψώθηκε τρόπαιο
Αποτρόπαιο μια
Τεράστια στήλη
Επιτάφια:
ΠΩΛΕΙΤΑΙ.
(Και, για τραγική ειρωνεία
Διασώθηκε άθικτη.
Στη μαύρη τη ράχη
Του Δασαρχείου η
Ρομαντική πινακίδα:
<<Αγαπάτε τα πράσινο >>
Απο την ποιητική συλογή:
 ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΣΤΑ ΠΝΙΧΤΑ ΣΚΟΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ.  1967-1974